Siyaset, Dış politika, Güvenlik ve Göç, Ekonomi, Enerji, Hukuk ve Yargı: 2022’de Türkiye!
SETA’nın her yılın sonunda hazırladığı gelenekselleşen SETA Yıllığı Türkiye’nin hem temel gündem maddelerini zengin bir içerikle analiz etmekte hem de gelecek yıllara dair bütüncül bir bakış açısı sağlamaktadır.
Siyaset, Dış politika, Güvenlik ve Göç, Ekonomi, Enerji, Hukuk ve Yargı konularının yer altığı SETA Yıllığı 2022’de Türkiye!, Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı, birbirinden değerli çalışanlarından Murat YEŞİLTAŞ, Nebi MİŞ, Cen Duran UZUN, Muhittin ATAMAN, Hacı Mehmet POYRAZ, Mert Hüseyin AKGÜN, Baki LALEOĞLU, Büşra Zeynep ÖZDEMİR ve Deniz İSTİKBAL tarafından hazırladı.
SETA Genel Koordinatörü Prof. Dr. Burhanettin DURAN, 2022’de Türkiye! Yıllığını TÜRKUAZ Uluslararası Haber Ajansı (TÜHA)’dan Ataner YÜCE’ye değerlendirerek, 2022’de Türkiye’nin iç siyasetinde yaklaşan 2023 seçimlerinin, ittifaklar ve parti içi gelişmelerin yanı sıra ekonomi, güvenlik ve dış politikada yaşanan gelişmeler konusunda belirleyici olduğuna dikkat çekti.
Prof. Dr. DURAN, 2022 hem Türkiye siyaseti hem de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan açısından oldukça yoğun geçtiğinin altını çizerek, Cumhurbaşkanının faaliyetlerinde yeni ekonomi modelinin, “müjdeler”, reform girişimleri, altyapı ve üstyapı yatırımları ana gündem maddeleri olduğunu, Dış politikada ise her yıl olduğu gibi bu yıl da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Türkiye’nin aktif diplomasi yaklaşımını sürdürdüğünü söyledi.
Bütün siyasi partilerde olduğu gibi AK Parti’nin de 2022’deki en önemli gündeminin 2023’te gerçekleştirilecek seçimlere hazırlık olduğunu ifade eden Prof. Dr. Burhanettin DURAN, “Bu doğrultuda parti içinde teşkilat çalışmalarının hızlandırıldığı ve gençlerin ön plana çıktığı görüldü. Ayrıca uzun süredir üzerinde çalışılan “Türkiye Yüzyılı Vizyonu” Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından açıklandı. Yılın son ayında AK Parti geniş bir alanda başörtüsünü anayasal güvence altına alacak anayasa değişikliğini kamuoyuyla paylaştı” dedi.
Prof. Dr. DURAN, Cumhuriyet Halk Partisi’nin de(CHP) 2023 seçimlerini eksene aldığının geçtiğimiz yılda “açılım siyasetine” ağırlık verdiğini ve “helalleşme” söylemini devam ettirdiğine değinerek, 2022’nin ilk aylarında başlayan “altılı masa” toplantılarının CHP’nin önemli bir maddesi olduğunu belirtti.
Altı partinin gerçekleştirdiği yuvarlak masa toplantılarının “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem”e dönüş gerekçesiyle başladığını, yıl içinde belirli aralıklarla devam ettiğini ve farklı tartışmalarla gündeme geldiğini söyleyen Prof. Dr. Burhanettin DURAN, “Bu tartışmaların en önemlisi HDP ile ilişkiler ve cumhurbaşkanı adaylığı konularıdır. 2022’de CHP için tartışma doğuran bir diğer konu da Kılıçdaroğlu’nun Batı başkentlerine (Washington, Londra ve Berlin) gerçekleştirdiği yurt dışı ziyaretleri” olduğuna vurgu yaptı.
SETA Genel Koordinatörü Prof. Dr. DURAN, şunları söyledi:
“Milliyetçi Hareket Partisi (MHP) yılın ikinci yarısından itibaren seçim çalışmalarını yoğunlaştırmış ve “2023’e Doğru Adayımız Belli, Kararımız Net” sloganıyla seçim mitinglerine başlamıştır. MHP ittifak ortağı AK Parti ile özellikle yasama faaliyetlerinde yakın iş birliği gösterirken Cumhurbaşkanı Erdoğan ve MHP lideri Devlet Bahçeli arasındaki uyum yıl içerisinde oldukça güçlü bir şekilde devam etmiştir.
İYİ Parti açısından 2022 CHP ile yürütülen inişli çıkışlı ilişki ile ön plana çıkmış ve bu durum altılı masada parti liderleri Akşener ve Kılıçdaroğlu arasında örtülü bir rekabete yol açmıştır. Özellikle İYİ Parti ile CHP arasında ortak cumhurbaşkanı adayının kim olacağı ve Kılıçdaroğlu’nun muhtemel adaylığı üzerinden yaşanan tartışmalar gündem olmuştur” diye konuştu.
“HDP ise 2022’yi kapatma davası ve partililere açılan çeşitli davalarla geride bırakmıştır” diyen Prof. Dr. Burhanettin DURAN, “HDP altılı masada kendine açıktan yer bulamaması üzerine sol sosyalist partiler ile yeni bir ittifak kurmuştur” dedi.
Hukuk, yargı ve insan hakları alanında 2022’nin önemli gelişmelerin olduğu bir yıl olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. DURAN, Yılın başında Adalet Bakanlığında görev değişimi olduğunu ve yaklaşık beş yıldır bu görevi yürütmekte olan Abdülhamit Gül’ün 29 Ocak 2022’de bakanlığı Bekir Bozdağ’a devrettiğini hatırlattı.
Prof. Dr. Burhanettin DURAN, 1 Aralık itibarıyla TBMM’de 77 kanun ve 36 meclis kararının kabul edildiğini, Yasama faaliyetleri açısından bir diğer önemli gelişmenin de 10 Aralık’ta TBMM’ye sunulan Anayasa değişikliği teklifinin bulunduğunu ve Teklif ile başörtüsüne anayasal güvence getirmenin yanında aileyi korumayı amaçlayan bir düzenlemenin de olduğunu belirtti.
Gazeteci* Ataner YÜCE
[TÜHA Haber Ajansı, 31 Aralık 2022]