2021’in ilk 7 ayında Türkiye’deki hava olayları
TÜHA HABER / Meteorolojik olaylar 2021’de de alabildiğine etkili oluyor. Hava sıcaklıkları yılın ilk yarısında ülke genelinde yüksek seviyelerde seyretti. Bir taraftan da etkili yağışlar gözlendi. Sele dönüşen sağanaklar pek çok şehri esir aldı.
Yağmur, sel, fırtına, dolu ve hortum… Meteorolojik olaylar 2021’de de hız kesmeden sürüyor. Küresel ısınmadan kaynaklanan iklim değişikliğinin etkisiyle meteorolojik olaylar artık daha şiddetli yaşanıyor. Bu durum yılın ilk 7 ayında da değişmedi.
Geçtiğimiz yıl kuraklığın etkilerini çokça hisseden Türkiye’de 2021’in ilk yarısına ait veriler meteorolojik hareketliliğin etkilerini ortaya koydu.
[Antalya’da ocak ayında hava sıcaklığı 17, deniz suyu sıcaklığı 19 derece ölçüldü. Fotoğraf: AA]
Son 50 yılın en sıcak ikinci ocak ayı
Türkiye 2021 yılına mevsim normallerinin üzerinde bir sıcaklıkla girdi. Ocak ayı sıcaklığı ortalama 5,4 derece olarak ölçüldü. Bu, Meteoroloji Genel Müdürlüğünün verilerine göre son 50 yılda görülen en sıcak ikinci ocak ayıydı.
Yağış açısından da ocak ayı ortalamaları aştı. Türkiye genelinde yağışlar, ortalama normal değerlere göre yüzde 43 arttı. Özellikle Marmara Bölgesi’ndeki yağışlarda dikkat çekici artışlar gözlendi.
Şiddetli yağışlar ocak ayında İzmir’de hasara da yol açtı. Etkili sağanak sonucu kentte sel meydana geldi. Evler, iş yerleri ve araçlar su altında kaldı. Şiddetli yağışlardan nasibini alan bir başka il ise Burdur oldu. Etkili sağanakta dereler taştı, tarım alanları zarar gördü.
[İzmir’de şiddetli yağış birçok ilçede sel ve su baskınlarına neden oldu. Fotoğraf: AA]
Şubat ayında İzmir’i sel vurdu
Hava sıcaklıklarında görülen mevsim normallerinin üzerindeki artış şubatta da sürdü. Uzun yıllar ortalaması 3,4 derece olarak ölçülen sıcaklık, geçtiğimiz şubatta 6,2 dereceye çıktı. Meteorolojik verilere göre son 50 yılın 8’inci en sıcak şubat ayı geride kaldı.
Şubat ayı aynı zamanda sıcaklık farkları açısından da dikkat çekiciydi. En düşük sıcaklık -27,9 derece ile Erzurum’da ölçüldü. En yüksek sıcaklık ise 27 derece ile Rize’de kayıtlara geçti.
Yağışlar şubat ayında, mevsim normallerine göre yüzde 47 azaldı. Marmara dışındaki tüm bölgeler normalin altında yağış aldı. En fazla azalma, yüzde 71’le Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde meydana geldi.
Şubatta meteorolojik hava olayları yine İzmir’i etkiledi. Şehirde şiddetli sağanak sonrası oluşan selde 2 kişi hayatını kaybetti. Çok sayıda ev ve iş yeri su altında kaldı. Çeşme’de yaşanan hortum ve şiddetli rüzgar sonrası 16 kişi yaralandı. Bazı araçların ve teknelerin zarar gördüğü fırtınada çok sayıda ağaç devrildi.
[Mart ayında Türkiye’nin en soğuk yeri Erzurum’du. Soğuk havanın etkisiyle binalarda buz sarkıtları oluştu. Fotoğraf: AA]
Mart mevsim normallerindeydi
Mart ayında hava sıcaklıkları genel olarak tüm Türkiye’de mevsim normallerinde seyretti. Kaydedilen en düşük sıcaklık Erzurum’a ait. Buna karşın en yüksek sıcaklık 27,2 derece ile Ceylanpınar’da ölçüldü.
Mart boyunca Türkiye genelinde yağışlarda yüzde 33 artış meydana geldi. En fazla yağış Rize’de, en az yağış ise Şanlıurfa’da görüldü.
Bu dönemde yağışlardan etkilenen illerden biri Bingöl’dü. Şiddetli sağanak sonrası meydana gelen selde evleri su bastı. Hakkari’de ise 20 köy sele teslim oldu.
Nisan yağışları verimsizdi
Nisan ayında ortalama sıcaklık 13,4 derece olarak ölçüldü. En düşük sıcaklık -6,4’le Özalp’te, en yüksek sıcaklık 36,9 dereceyle Ceylanpınar’da ölçüldü. Yine nisan boyunca 4 merkezde sıra dışı maksimum sıcaklık değerlerine ulaşıldı.
Nisan yağışlar açısından ise talihsiz bir ay oldu. Mevsim normallerine göre yağışlarda yarıya yakın azalma kaydedildi.
Mayısta en fazla yağış Düzce’deydi
Mayıs ayında ortalama sıcaklıklar ülke genelinde mevsim normallerinin üzerinde seyretti. Yağışlarda ise normal değerlere göre yüzde 56 azalma meydana geldi. Özellikle Ege, Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu’da yağış azalışı yüzde 80’lerin üzerine çıktı. İl bazında en fazla yağış Düzce’de, en az yağış Muğla’da tespit edildi.
[Ankara’nın Çubuk ilçesinde sağanak ve dolu, su baskınlarına yol açtı. Fotoğraf: AA]
Haziranda Cizre 45,7 dereceyi gördü
Haziran ayına gelince… Sıcaklıklar haziran boyunca ülke genelinde mevsim normallerinin üzerinde seyretti. En düşük sıcaklık -0,3 derece ile Sivas-Kangal’da kaydedildi. En yüksek sıcaklık 45,7 dereceyle Şırnak Cizre’de ölçüldü.
Haziranda en fazla yağış Zonguldak’ta görüldü. En düşük yağışı Şırnak aldı. Haziran yağışları pek çok şehirde olumsuzluklara neden oldu. Tekirdağ’daki selde 2 kişi hayatını kaybetti. Ankara’da şiddetli yağışın ardından sel ve su baskınları geldi. Aynı dönemde yine başkentte meydana gelen fırtınada ağaçlar devrildi.
Kırıkkale, Kütahya ve Yozgat haziran yağışlarından nasibini alan şehirler arasındaydı. Tekirdağ’da görülen etkili sağanak özellikle Ergene’yi etkiledi. İlçede meydana gelen selde iki çocuk hayatını kaybetti. Sakarya’daki sel ise bir kişinin canına mal oldu.
[Rize’de etkili olan sağanak sele sebep oldu. En az 6 kişinin hayatını kaybettiği selde onlarca kişi evlerinden tahliye edildi. Fotoğraf: AA]
Temmuz hem yağışlı hem de sıcak geçti
Temmuz ayı hareketli geçti. Sadece sıcak değil aynı zamanda yağışlı da bir ay yaşandı. Rize ve Artvin’de temmuz ayında yaşanan şiddetli sağanak sele sebep oldu.
Temmuz’da şiddetli yağışın vurduğu ilk şehir Rize’ydi. 13 Temmuz’da başlayan yağmur etkisini artırarak 14 Temmuz’da sele neden oldu. 6 kişinin hayatını kaybettiği selde 2 kişi kayboldu. 50’ya yakın bina yıkıldı, 100’e yakını da oturulamaz hale geldi.
Artvin Arhavi aynı ay felaketin yaşandığı ikinci adres oldu. 21 Temmuz’da akşam saatlerinden itibaren etkili olan aşırı yağış sonucu bölgede sel ve su baskınları meydana geldi. Yüzlerce insan evlerinden tahliye edildi.
Türkiye’de uzun yıllar temmuz ayı ortalama sıcaklığı 24,5 derece iken bu yıl 26,3 dereceye yükseldi.
Geçen ay ortalama sıcaklık yurdun büyük bir kesiminde mevsim normallerinin üzerinde seyretti.
Temmuz ayında en yüksek sıcaklık 49,1 dereceyle Cizre’de, en düşük sıcaklık ise 6,5 dereceyle Ardahan ve Kayseri’nin Sarız ilçesinde ölçüldü.
[TÜHA Haber Ajansı, 14 Ağustos 2021]