ABD’den İran’ı Destekleyen Şebekeye Yaptırım

ABD, Hizbullah ve İran’ın Kudüs Gücü’nü desteklediğini söylediği uluslararası bir petrol kaçakçılığı şebekesine karşı yeni yaptırım kararları açıkladı. Yaptırımlar, onlarca kişi, şirket ve tankeri hedef alıyor.

Washington’dan Uluslararası Haber Ajansı (UHA)’nın haberine göre, ABD Maliye Bakanlığı yaptığı açıklamada, petrol ticaretini kolaylaştıran ve İran destekli Lübnan Hizbullahı ile İran Devrim Muhafızları’nın yurtdışında faaliyet gösteren bir kolu olan Kudüs Gücü’ne gelir sağlayan ve her ikisi de ABD yaptırımları altında olan şebekenin üyelerini kara listeye aldığını bildirdi.

ABD’nin İran petrol kaçakçılığına karşı son hamlesi, İran’ın 2015 nükleer anlaşmasını canlandırma çabalarının durduğu ve İranlılar’ın hükümet karşıtı protestolarını sürdürürken Tahran ile Batı arasındaki bağların giderek gerildiği bir dönemde geldi.

Maliye Bakanlığı, belirlenen şebekenin, sevkiyatların İran kökenlerini gizlemek için petrolü harmanlamak ve Kudüs Gücü ve Hizbullah’ı desteklemek amacıyla dünya çapında ihraç etmekle suçladığı kilit kişileri, paravan şirketleri ve gemileri içerdiğini söyledi.

Bakanlığın Terörizm ve Mali İstihbarattan sorumlu Müsteşarı Brian Nelson yaptığı açıklamada, “Piyasa katılımcıları Hizbullah ve Devrim Muhafızları Ordusu’nun dünya çapındaki terörist faaliyetlerine olanak sağlamak üzere petrol kaçakçılığından gelir elde etme girişimlerine karşı uyanık olmalıdır” dedi.

İran’ın New York’taki Birleşmiş Milletler misyonu Reuters haber ajansının yorum talebine hemen yanıt vermedi.

Bu hamle, Maliye Bakanlığı’nın 2022 ortalarından itibaren İran petrolünü harmanlayıp ihraç ettiğini söylediği Körfez merkezli bir şebekeyi hedef aldı.

Washington, şebekenin Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki Şarika Limanı’nda depolama birimlerini kullandığını ve Hindistan menşeili ürünleri İran petrolü ile karıştırarak menşeini gizlediğini kaydetti.

ABD Maliye Bakanlığı, şirketlerin petrolün menşei ve kalite belgelerini değiştirdiğini ya da sahte belgeler düzenlediğini ve bu petrolün daha sonra yurtdışına satılmak üzere transfer edildiğini söyledi.

Bakanlığa göre, 2021’in sonlarından itibaren Asya’daki alıcılara bazı petrol satışları planlandı ve belirlenen kuruluşlardan biri olan Ava Petroleum, Çin’e bir petrol sevkiyatını koordine etti.

Washington, Viktor Artemov, Edman Nafrieh, Rouzbeh Zahedi ve Mohamed El Zein’in yanısıra, Maliye Bakanlığı’nın faaliyetlerin yürütülmesinde kullanıldığını söylediği Ava Petroleum gibi kontrolları altındaki şirketleri hedef aldı.

ABD Maliye Bakanlığı’nın internet sitesine göre, İsviçre, Birleşik Arap Emirlikleri, Singapur, Türkiye, İran ve Marshall Adaları’ndaki şirketler de belirlenen şirketler arasındaydı.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken yaptığı ayrı bir açıklamada, bu şebekenin Hizbullah ve Kudüs Gücü için yüz milyonlarca dolar değerinde petrol satışını kolaylaştırdığını söyledi.

Yaptırımlar, belirlenen kişilerin ABD’deki mal varlıklarını donduruyor ve genel olarak Amerikalılar’ın bu kişilerle iş yapmasını yasaklıyor. Bu kişilerle belirli işlemlerde bulunanlar da yaptırımlara maruz kalma riskiyle karşı karşıya.

Washington, İran’a kapsamlı yaptırımlarını sürdürüyor ve 2015 nükleer anlaşmasını yeniden canlandırma çabaları durmuşken, baskıyı arttırmanın yollarını arıyor.

ABD Başkanı Joe Biden, eski Başkan Donald Trump’ın 2018’de anlaşmadan çekilmesinin ardından İran’ın anlaşmaya geri dönmesi için müzakerenin yollarını arıyordu.

2015 anlaşması, uluslararası yaptırımların kaldırılması karşılığında Tahran’ın nükleer silah geliştirmesini zorlaştırmak için İran’ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sınırlandırıyordu.

ABD Adalet Bakanlığı Binance’i soruşturuyor

Bir veri tabanı sistemi olan blockchain verilerine göre kripto para borsası Binance, ABD’nin yaptırımlarla İran’ı küresel finans sisteminden dışlamayı hedeflediği bir dönemde 2018’den bu yana İran’ın 8 milyar dolarlık işlemini yaptı.

ABD’nin önde gelen blockchain araştırmacısı Chainalysis’in verilerine göre, yaklaşık 7,8 milyar dolar olan bu fonların tamamının ticareti Binance ile İran’ın en büyük kripto borsası Nobitex arasında geçti.

Nobitex web sitesinde yaptırımların nasıl kaldırılacağı konusunda rehberlik de sunuyor.

Binance üzerinden işlem gören İran fonlarının dörtte üçü, kullanıcılara kimliklerini gizleme seçeneği sunan Tron adlı daha düşük profilli bir kripto para birimiyle yapıldı.

Nobitex, geçen yılki bir blog yazısında, müşterilerini anonim olarak ticaret yapmalarına imkan tanıyan Tron’u kullanmaya teşvik etmişti.

Bu yeni veriler, Adalet Bakanlığı’nın Binance’ın kara para aklama kurallarını ihlal ediyor olabileceğine dair soruşturma yürüttüğü sırada geldi. Binance 1 trilyon dolarlık kripto piyasasında 120 milyon kullanıcıyla baskın durumda. Avukatlar ve ticaret yaptırımı uzmanlarına göre bu işlemler, şirketi ABD’nin İran’la iş yapma yasağını delme riskiyle karşı karşıya bırakıyor.

Binance, Reuters’ın ortaya çıkardığı bu yeni işlemlerle ilgili soruları yanıtlamadı. Şirketin sözcüsü Patrick Hillman, “Binance yaptırımların hedefi olan varlıklara maruz kalan Amerikalı bir şirket değil. Yine de sektördeki ortaklarımızla ve iç mekanizmalarla İran piyasasından uzak durmak için proaktif adımlar atıyoruz” dedi.

Binance 2017’de kurulmasından bu yana hızla büyüdü. Şirket geçen ay kripto alanının dışına çıkarak Tesla’nın patronu Elon Musk’ın Twitter’ı satın alma anlaşmasında 500 milyon dolar yatırım yapmıştı.

Adalet Bakanlığı, Binance’ın ABD’nin para aklamayla mücadele yasalarını ihlal edip etmediğini odaklanıyor. Reuters’ın konuştuğu konuya yakın üç kaynağa göre, 2018’den bu yana devam eden soruşturmada Bakanlık ayrıca Binance’ın İran’la bağlantılı olası yaptırım ihlallerini de inceliyor.

Adalet Bakanlığı da konuyla ilgili yorum yapmayı reddetti.

ABD hükümeti, İran’ın dünya güçleriyle nükleer anlaşmasının bir parçası olarak üç yıl önce askıya alınan yaptırımları 2018’de yeniden uygulamaya başlamıştı. Batı ve BM, Tahran’ı 1979 İslam Devrimi’nden bu yana nükleer programı, insan hakları ihlalleri ve teröre destek olduğu iddiaları nedeniyle yaptırımlarla hedef alıyor.

Ek kaynaklar * Reuters

[TÜHA Haber Ajansı, 05 Kasım 2022]