AB’den Kiev’e Üst Düzey Ziyaret

Avrupa Birliği (AB) Konseyi Başkanı Charles Michel, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ile Kiev’de AB’nin Ukrayna’ya desteği ve Ukrayna’nın AB üyeliği için gerekli reformlar konusunda görüşmek üzere biraraya geldi.

Uluslararası Haber Ajansı (UHA)’nın KİEV Temsilcisi Daria KALENİUK‘un haberine göre, 3 Şubat’ta yapılacak AB-Ukrayna zirvesi öncesinde Michel, Twitter’dan bir trenden paylaştığı fotoğrafın altına, “Tüm işbirliği alanlarında görüşmek için Kiev’e geri dönüyorum. 2023 zafer ve barışın yılı olsun” yazdı.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ise Telegram mesajlaşma uygulamasından Michel’i Kiev’de hükümet binasında ağırlarken çekilmiş resmini paylaştı.

Michel bir gün önce Batı’nın Ukrayna’ya tank göndermesine kişisel olarak olumlu baktığını söylemişti. ABD ve Almanya da Batı’nın Kiev’in ihtiyaç duyduğu modern muharebe tanklarını göndermesini şimdiye kadar engelleyen bir açmazı çözmeye çalışıyor.

Michel ile ortak açıklamasında Zelenski Ukrayna’nın müttefiklerinden Kiev’e en kısa sürede daha fazla silah göndermelerini istedi ve bunun hem Ukrayna’nın hem de Avrupa’nın güvenliğini garanti edeceğini söyledi.

AB geçen yıl Ukrayna’ya adaylık statüsü vermişti. Yetkililer Kiev’in savaşın ardından AB’ye üye olması için hukukun üstünlüğü konusunda daha fazla reform yapması gerektiğini söylüyor.

Rusya işgalinin birinci yıldönümü yaklaşırken AB 2023’te Ukrayna’ya 18 milyar Euro değerinde finansal destek veriyor. AB, Kiev’e sağladığı silahlar listesine Alman Leopard tanklarını eklemeyi ve Rusya’ya yönelik onuncu yaptırım paketini de değerlendiriyor.

AB ayrıca Rusya işgali sırasında işlendiği iddia edilen savaş suçlarının soruşturulmasına da yardım ediyor ve bu konuda çalışarak Ukrayna savaşında rolü olan Rus siyasi ve askeri liderlerini yargılayacak uluslararası bir mahkemenin oluşturulmasına destek veriyor.

Ukrayna’dan askeri sevkiyatı hızlandırma çağrısı

Ukrayna Cumhurbaşkanlığı Başdanışmanı Andriy Yermak, “Bizim zamanımız yok, dünyanın zamanı yok” diyerek Batılı müttefiklerden Kiev’e tank ve hava savunma sistemleri sevkiyatını hızlandırmaları çağrısı yaptı.

Batılı müttefikler yarın Almanya’nın Ramstein Hava Üssü’nde buluşacak. Toplantının odak noktasını Almanya’nın söz verdiği Leopard tanklarını Rus güçlerinin işgaline karşı mücadele eden Kiev’e gönderip göndermeyeceği oluşturuyor.

Kış mevsiminin Rus güçlerinin yeniden organize olarak daha büyük bir saldırı düzenlemesine fırsat verecek olmasından endişe eden Ukrayna, bir dizi NATO ülkesinin sahip olduğu Leopard tankları için bastırıyor. Ancak bu tankların Ukrayna’ya gönderilmesi Almanya’nın onayını bekliyor.

Yermak açıklamasında, “Tank meselesi de hava savunma sistemi meselesi gibi hemen sonlandırılmalı. Bu yavaşlığın bedelini Ukrayna halkının hayatıyla ödüyoruz” dedi.

Almanya ise Ukrayna’ya silah sağlarken yalnız olmak istemediğini söylüyor. Alman hükümetinden bir kaynak Berlin’in Leopard tankları konusundaki çekimser tutumunu ABD’nin Abrams tankları göndermesi durumunda terk edeceğini belirtti.

Zelenski ise Almanya’nın bu tutumunu, “’Ben Avrupa’da güç sahibiyim. Yalnızca Avrupa dışında biri de yardım ederse yardım ederim’. Bu bana çok doğru bir strateji gibi görünmüyor” sözleriyle eleştirdi.

Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin ardından neredeyse 11 ay geçti. Rus askerleri Ukrayna’nın doğusunda ve güneyinde bazı toprakların kontrolunu elinde tutuyor. Savaş alanında ivme bir süredir Kiev’den yanaydı ancak Moskova doğuda ilerlemek için kaynaklarını arttırdı.

Ukrayna, dışişleri ve savunma bakanlığı tarafından yapılan ortak açıklamada, Rus kuvvetlerinin yeni bir “tam kapsamlı” saldırı tehdidinin “çok gerçek” olduğu belirtildi.

Açıklama Kremlin’in asker, silah ve askeri malzeme sayısı olarak avantaj sahibi olduğunu ortaya koyuyor.

Ukrayna Savunma Bakanı Oleksii Reznikov, Kiev’in Leopard tanklarına sahip Yunanistan, Danimarka, İspanya, Kanada, Hollanda, Almanya, Norveç, Polonya, Portekiz, Türkiye, Finlandiya ve İsveç’e çağrı yaptığını söyledi.

Bu hafta İngiltere, Kiev’e tank gönderme kararı alan ilk Batılı ülke oldu.

11 NATO ülkesinden Ukrayna’ya silah gönderme kararı

İngiltere ve Polonya’nın aralarında olduğu 11 NATO ülkesi, Ukrayna’ya silah sevkiyatı konusunda Almanya’da yarın yapılacak bir toplantı öncesinde Kiev’e yeni askeri destek sözü verdi.

Estonya, Letonya ve Polonya’nın da aralarında bulunduğu ülkelerden yapılacak yardımda onlarca stinger hava savunma sistemi, S-60 uçaksavar silahları, makineli tüfekler ve eğitim yer alacak.

İngiltere Savunma Bakanı Ben Wallace, İngiltere’nin Rusya’ya karşı mücadelesine destek için Ukrayna’ya 600 Brimstone füzesi göndermeyi planladığını söyledi.

Wallace, Estonya’daki Tapa ordu üssünde diğer savunma bakanlarıyla görüştü.

Wallace, Ukrayna’ya Challenger tanklarının gönderilmesi dahil önceden açıklanan bir askeri destek paketinin de ana hatlarını açıkladı ve İngiltere’nin tedarik edeceği füze türleri hakkında bilgi verdi.

İsveç’ten zırhlı araç ve topçu sistemi

İsveç hükümeti de Ukrayna’ya zırhlı piyade savaş araçlarını ve Archer topçu sistemi gönderilmesini içerecek yeni bir askeri yardım paketini açıkladı.

4,3 milyar İsveç kronu (419 milyon dolar) değerindeki paket ayrıca hafif, taşınabilir NLAW tanksavar silahları, mayın temizleme ekipmanı ve saldırı tüfeklerini içerecek.

Başbakan Ulf Kristersson düzenlediği basın toplantısında, “Ukrayna’nın bu savaştaki zaferi neredeyse tarif edilemez bir öneme sahip” diyerek, Ukrayna’nın tüm Avrupa’nın özgürlüğü için savaştığını belirtti.

İsveç, Ukrayna’ya paletli ve zırhlı Type 90 piyade savaş araçlarından yaklaşık 50 adet gönderecek. 40 milimetre otomatik top yerleştirilmiş bu araçlar sekiz kadar piyade askerini taşıyabiliyor.

Hükümet, kaç tane Archer sistemi tedarik edeceğini ise belirtmedi.

Dün açıkladığı paket öncesinde İsveç, Ukrayna’ya yaklaşık 5 milyar İsveç kronu askeri yardım ile birkaç seferde yapılacak insani yardım sevkiyatını açıklamıştı.

Danimarka’dan Sezar obüs topçu sistemi

Danimarka, bugün Ukrayna Cumhuaşkanı Volodimir Zelenski’nin talebine yanıt vererek Ukrayna’ya 19 Fransız yapımı Sezar obüs topçu sistemi bağışlayacağını bildirdi. Açıklamada bunun, İskandinav ülkesinin kendi askeri yığınağında açığa neden olacağı da belirtildi.

Kiev’in geçen ay Kopenhag’dan silah sistemleri talebi, ülkenin çok ihtiyaç duyduğu topçu sistemlerini bağışlayıp bağışlamayacağı konusunda tartışmaya neden olmuştu.

Savunma Bakanı Jakob Ellemann-Jensen yaptığı açıklamada, “Ukraynalılar’la özellikle Sezar topçuları konusunda sürekli temas halindeyiz. Danimarka parlamentosundan bu sistemleri Ukrayna’nın özgürlük mücadelesine bağışlamak için geniş destek aldığımız için mutluyum” diye konuştu.

Danimarka, NATO’ya olan taahhütlerinin bir parçası olarak, 2032 yılına kadar 1. Tugay olarak bilinen bir ağır piyade tugayı kurmakla görevlendirilmişti. Ancak projenin gecikmesi NATO içinde de eleştirilere neden olmuştu.

Bakanlık, Sezar obüslerinin bağışlanmasının 1. Tugay’ın kurulmasını daha da geciktireceğini söyledi. Açıklamada Danimarka’nın bağışa paralel olarak hızla yeni askeri kapasiteler elde etmeye çalışacağı da belirtildi.

Danimarka, Fransız silah üreticisi Nexter tarafından geliştirilen Sezar topçu sistemlerinin tamamını henüz teslim almadı.

Polonya: “Almanya’nın onayı olmasa da tank yollayabiliriz”

Polonya Başbakanı Mateusz Morawiecki ise, Almanya’nın ürettiği Leopard tankları için yeniden ihracat onayı vermese bile, daha geniş bir koalisyonun parçası olarak Ukrayna’ya Leopard 2 tankları gönderebileceğine işaret ederek, müttefiklerin Kiev’e daha fazla askeri yardım konusunda yapacakları zor toplantı öncesinde Berlin üzerindeki baskıyı artırdı.

Mateusz Morawiecki, Çarşamba günü geç saatlerde özel Polsat News’e verdiği röportajda, “Burada rıza ikincil öneme sahip, ya onayı hızla alacağız ya da gerekeni kendimiz yapacağız” dedi.

Reuters haber ajansı Morawiecki’nin Polonya’yı mı kastettiğini yoksa bir grup ülkenin Almanya’nın izni olmadan tank göndereceğini mi söylemek istediğini sormak için hükümet yetkililerine ulaşamadı.

Polonya, daha önce tankları yalnızca daha büyük bir koalisyonun parçası olarak göndereceği mesajını vermişti.

Gazeteci* Daria Kaleniuk

***

Daria Kaleniuk , Kiev merkezli Yolsuzlukla Mücadele Eylem Merkezi’nin yönetici direktörü olan Ukraynalı bir sivil toplum aktivistidir .  2022 Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sırasında, Kaleniuk, Varşova’daki bir basın toplantısında İngiltere başbakanı Boris Johnson’a Londra merkezli bazı Rus oligarklarının neden yaptırımlarla hedef alınmadığını sorduğunda uluslararası medyada öne çıktı. ve neden Ukrayna üzerinde uçuşa yasak bölge kurulmasını desteklemediği. Kaleniuk, Yaroslav Mudryi Ulusal Hukuk Universitesi’nde hukuk okudu ve Fulbright Yabancı Öğrenci Programı tarafından desteklenen Chicago-Kent Hukuk Fakültesi’nden Mali Hizmetler Hukuku alanında yüksek lisansını yaptı. Daria Kaleniuk, Genç Küresel Liderlerin bir üyesidir. Daria, Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’ya karşı başlattığı büyük çaplı savaşın ardından, diğer YGL’lerle birlikte, merkezi Polonya’da bulunan Uluslararası Ukrayna Zaferi Merkezi’ni kurdu.

[TÜHA Haber Ajansı, 20 Ocak 2023]