ANALİZ: Biden’ın İsrail’e koşulsuz desteği savaşta kayıpların artmasına yol açtı

ABD’deki bir ankete göre, Demokrat seçmenin neredeyse yarısı Başkan Joe Biden’ın İsrail-Hamas çatışmasını ele alış biçimini onaylamıyor.

TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency

“ABD Başkanı Joe Biden’ın Hamas’ın 7 Ekim’de İsrailli sivillere yönelik saldırısının ardından İsrail’e koşulsuz destek vermesi savaşın daha karmaşık hale gelmesine ve kayıpların artmasına yol açtı”.

Associated Press’un bu tespite yer verdiği haber analizinde, koşulsuz desteğin ardından Biden yönetiminin İsrail’den Gazze’deki sivillerin zarar görmesini önlemek için yaptığı son girişimlerin de sonuçsuz kaldığı yorumu yapıldı.

Çatışmalara yönelik kınamaların dünya çapında arttığı ve İsrail karşıtı duyguların alevlendiği hatırlatılan analizde, Başkan Biden’in aynı zamanda ABD’nin yalnızca savaşla ilgili değil, “savaştan sonraki gelecekle ilgili sonuçları yönlendirme yeteneğinin sınırlarıyla da yüzleştiği” değerlendirmesi yer aldı.

Hamas’ın saldırısının ardından üç hafta sonra Biden, “6 Ekim’deki statükoya geri dönüş yok.” ifadesini kullandı.

ABD bundan sonra nasıl bir politika izleyecek?

Ancak İsrail, Hamas’ı felce uğratmakta veya yok etmekte başarılı olsa bile, geçmişten bugüne Orta Doğu’daki çatışmaları yönetme ve ortak irade koyma konusunda başarısız olan Washington’un artık ciddi bir politika değişikliğine gitmesine kesin gözüyle bakılıyor.

Maryland Üniversitesi Profesörü Shibley Telhami AP’ye yaptığı açıklamada, gelecek için ciddi bir belirsizliğin hakim olduğunu belirterek, gelecek aylar veya yıllar boyunca farklı ölçekte uzun bir şiddet sarmalının sürebileceği uyarısında bulundu.

ABD’nin Ortadoğu’da ciddi politika değişikliklerine gidebileceği saptamasında bulunan Telhami,”Kesin olan bir şey varsa, bir planı öylece doğrudan masaya koyamazlar. Onların kendilerine ait, dönüştürücü, farklı, daha önce görmediğimiz yeni Amerikan pozisyonlarını almaları gerekiyor.” Diyerek, Washington’un gelecekteki politikaları konusundaki beklentisini dile getirdi.

Telhami, İsrail’e verdiği tam desteğin ardından, ABD Başkanı Biden’ın Batı Şeria’da Filistinlilerin ihlal olarak gördüğü İsrail yerleşimlerini dizginlemekle başlayarak, çatışmaya siyasi bir çözüm getirmek amacıyla Filistinlilerin desteğini sağlamak için eşit derecede dramatik adımlar atması gerektiği görüşünü dile getirdi.

ABD ve müttefikleri gelecek için neler konuşuyor?

ABD’li yetkililerin son haftalarda, Gazze’de Hamas sonrası olası yönetim konusunda müttefikleriyle çeşitli ortamlarda görüşmeler gerçekleştirdi.

Biden pazar günü Katar emiri Şeyh Tamim bin Hamad Al Sani ile telefonda yaptığı görüşmede, İsraillilerin ve Filistinlilerin “yan yana, eşit istikrar ve onurlu bir şekilde yaşayabileceği bir Filistin devleti” vizyonunu dile getirdi.

Ancak bu hedefe nasıl ulaşılacağı konusunda şu ana kadar çok az ilerleme kaydedildi.

Bu arada Biden yönetiminden bazı yetkililer ise Gazze’de artan ölü sayısının bu hedefi daha da zorlaştıracağından giderek daha fazla endişe duymaya başladı.

Gazze’nin kontrolü kimde olacak?

Son günlerde İsrail’in saldırıları karşısında sivilleri yeteri kadar korumamakla eleştirilen ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, kuşatılmış Filistin Yönetimi altında Batı Şeria ve Gazze üzerinde birleşik Filistin yönetimine geri dönüş çağrısında bulundu.

Uluslararası alanda tanınan Filistin Yönetimi, 2007’de Gazze’nin kontrolünü Hamas’a devretti. Filistin Yönetimi ayrıca, kendi halkı arasında da İsrail’le işbirliği algısı nedeniyle eleştirilere hedef oluyor.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ise pazar günü daha da ileri giderek ABD’nin ileriye yönelik bir yol olarak gördüğü ancak bölgedeki kilit aktörlerin hala desteğini alamayan yeni bir planın ana hatlarını açıkladı.

CBS kanalına konuşan Sullivan, çözüm için temel ilkelerinin basit olduğunu belirterek, bunun için Gazze’nin yeniden işgal edilmemesi, Filistin halkının zorla yerinden edilmemesi, Gazze’nin bundan sonra asla terör üssü olarak kullanılmaması ve topraklarının küçültülmemesini ön koşul olarak sıraladı.

Filistin Yönetimi bu öneriyi açıkça reddetti. Filistin Başbakanı Muhammed Iştiyye, geçtiğimiz günlerde basına yaptığı bir açıklamada, “Gazze’ye İsrail askeri tankıyla gitmeyeceğiz” diyerek bu plana olan itirazını dile getirdi.

George Washington Üniversitesi’nde Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Profesörü Nathan Brown AP’ye yaptığı açıklamada, Filistin Yönetiminin, iki devletli sonuca yol açacak büyük bir diplomatik girişim için gerçek bir taahhütte bulunmadığı sürece, Biden yönetiminin önerilerini kabul etmek için çaba göstermeyeceğini bildirdi.

Demokratların yarısından fazlası Biden’ın İsrail politikasını desteklemiyor

Demokrat Parti içinde de Filistin sorunu konusunda ciddi anlaşmazlıklar bulunuyor.

Associated Press için “NORC” adlı Halkla İlişkiler Araştırma Merkezi tarafından yapılan yeni bir ankete göre, Demokrat seçmenin neredeyse yarısı Başkan Joe Biden’ın İsrail-Hamas çatışmasını nasıl ele aldığını onaylamıyor; bu da parti içinde İsrail-Hamas savaşı konusunda derin bir bölünme olduğunu gösteriyor.

Kongrede şu ana kadar Biden’ın İsrail, Ukrayna ve Tayvan’a yardım ve ABD’nin güney sınırındaki sorunları çözmek için ilave para içeren bir yardım paketini geçirme önerisi konusunda fikir birliğine varılamadı.

İsrail ve ABD arasında görüş ayrılıkları neler?

Bunun dışında Başbakan Benyamin Netanyahu’nun İsrail’in Gazze üzerindeki güvenlik kontrolünü uzun vadede elinde tutma konusunda ısrar etmesi ve çatışmaların sonunda uluslararası bir denetim gücüne karşı çıkması da içinde olmak üzere Beyaz Saray’ın reddettiği konularda ABD ile İsrail’in tutumları arasında ciddi bölünmeler yaşandığı görülüyor.

Netanyahu, NBC’ye yaptığı son açıklamada, “Şu anda Hamas’ın, yani terörizmin tekrar ortaya çıkmayacağını ve Gazze’yi tekrar ele geçirmeyeceğini garanti edebilecek tek güç İsrail ordusudur.” dedi ve bölgede genel olarak askeri sorumluluğun İsrail’de olması gerektiğini savundu.