Bulut teknolojisi ve veri güvenliğinin geleceği ne olacak?

LONDRA – UHA HABER / The Exchange’in bu bölümünde, son yıllarda hızla genişleyen bulut teknolojisine bakıyoruz. Teknoloji devlerinin verilerimizle gerçekte ne yaptığını ve bunun gizliliğimiz için ne anlama geldiğini uzmanlara sorduk.

Beğensek de beğenmesek de teknoloji, büyük şirketlerin yaşamlarımız hakkında sahip olduğu bilgileri saklama şeklini değiştiriyor. 19. yüzyılda delikli kart, 1950’lerde disket ve 2000’lerin başında USB flash vardı. Ancak şimdi, bulut teknolojisi yani verileri yerel sunucular veya bilgisayarlar yerine uzaktan depolama uygulaması, hızla norm haline geliyor. Ve şirketler bu sanal gelecek için büyük düşünüyor.

Büyük veri ve analitik çözümlere yapılan harcamaların 215 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Bu rakamın 2026 yılına kadar yaklaşık yüzde 13 büyüyeceği düşünülüyor.

Uzmanlar, bulut teknolojisi geliştikçe hizmetin giderek daha ucuz hale geleceğini söylüyor. Cisco, son yıllarda bulut teknolojisine milyarlarca dolar harcayan bir şirket. İngiltere ve İrlanda Baş Teknoloji Sorumlusu olan Chintan Patel’a ‘bulut’un geleceğini sorduk:

“Bence bu, müşterilerimize doğru zamanda doğru çözümleri sunmak. Bu, şu anda ağırlıklı olarak hibrit çalışmaya odaklanıyor. Şimdiki konuşmanın asıl konusu, uygulamaların ve hizmetlerin uygulamalar aracılığıyla daha dijital olarak tüketilme şekliyle ilgili. Eğitim ve sağlık alanlarında olduğu gibi acilen uzaktan çalışanların birbiriyle iletişim kurmasını sağlama ihtiyacı doğdu. Bu, ölçeklenebilirlik ve çeviklik elde etme açısından buluta geçişi gerçekten yönlendirdi. Dolayısıyla fikir, en iyi teknoloji karışımını bulmaya çalışmak ve müşterilerimizin bu ortamları güvenli bir şekilde yönetmesine olanak tanımak.”

Veri gizliliği sorunu

Büyük veri işi adeta patlama yaşıyor, ancak şirketlerin hakkımızda topladıkları bilgilerle ne yaptıklarına dair endişeler devam ediyor. Her zaman bir veri ihlali riski var. Bunu kredi kartı şirketleri ve telekomünikasyon hizmetlerinde gördük. Bilgilerimizi bulutta depolamak konusunda gerçekten ne kadar güvendeyiz ve hükümetler insanların verilerini korumak için büyük teknoloji şirketlerine ne kadar baskı yapmalı? Bu soruyu New York’tan katılan Futurum Research’ün Kurucu Ortağı ve Baş Analisti Daniel Newman’a sordum:

“Burada piyasa algısında biraz ayrılık var. Bu yüzden, giderek daha sıkı bir şekilde düzenlemek için yasaları küresel olarak değiştirmeye çalışıyoruz. Ancak aynı zamanda, dünya çapındaki düzenleyiciler ve yönetim organları için tüketicileri nasıl mutlu edeceğimiz konusunda zor bir durum var. Büyük teknoloji şirketleri daha şeffaf olmaya, veri toplama ve kullanma konusunda daha açık olmaya zorlayacak düzenleme getirilebilir mi? Sadece genel olarak, şirketlerin bizim hakkımızda bildikleri, zararlı olabilir ancak elbette, onlar açısından piyasaya girerken çok faydalı olabilecek şeyler.”

Veri ve gizlilik çekişmesi, hükümet karşıtı protestoların sıklıkla görüldüğü Hong Kong gibi yerlerde daha kırılgan. Yetkililer kısa süre önce çevrimiçi gizlilik yasasını, bir kişinin verilerini çevrimiçi ortamda kötü niyetli şekilde ifşa edilmesinden yani ‘doxxing’den insanları koruduğunu savunarak değiştirdi. Ancak büyük teknoloji firmaları da dahil olmak üzere eleştirmenler, bunun ifade özgürlüğüne karşı bir araç olup olmadığını sorguluyor. Peki Hong Konglular tüm bunlar hakkında ne düşünüyor?

Hong Kong’un tartışmalı ‘doxxing’ yasası

Hong Kong, yüz yıldan fazla bir süredir Çin’e açılan bir kapı olarak görülüyor, ancak buradaki değişiklikler bu ilişkinin geleceğini sorgulayabilir. Veri gizliliği yasaları nesiller boyu bir değişimin ortasında ve herkes bunun daha iyi olduğunu düşünmüyor. Yetkililer geçen yıl protestoları bastırdıktan sonra, dikkatler hızla Hong Kong’un veri yasalarına çevrildi ve şimdi çevrimiçi yeni bir cephe açıldı.

Eski Hong Kong gizlilik komiseri Stephen Wong, “Özellikle 2019 yılında kişilerin kişisel bilgilerinin ve kişisel verilerinin göz korkutucu bir şekilde kullanıldığı yaklaşık 5 bin vaka oldu. Şimdi yasa değişti, bu yüzden doxxing suç haline geldi.” diyor.

Değişiklikler, buradaki birçok kişinin veri gizliliği konusunda birkaç yıl öncesine göre farklı beklentileri olabileceği anlamına geliyor.

Ancak dijital gizlilik uzmanları için ufukta daha karanlık bir bulut var. Çin’den gelen yeni bir veri yasası görüşmeleri sadece Hong Kong’u değil, tüm Asya’yı kapsıyor ve etkileri daha da önemli olabilir.

Dijital veri gizliliği uzmanı Alex Hill, “Yasayla (PIPL), Hong Kong’daki biri Çin’deki insanlara mal ve hizmet sağlıyorsa veya davranışlarını izliyorsa, bu, Hong Kong’da veya dünyanın herhangi bir yerinde geçerli olacak” şeklinde konuşuyor.

Hong Kong hükümeti, şehrin Asya’da bir veri ve yenilik merkezi olabileceğine dair umutlar beslemişti. Ancak burada veri güvenliği ve gizliliği yakında giderek daha karmaşık bir kurallar ağıyla çok farklı görünebilir.

[TÜHA Haber Ajansı, 16 Ocak 2022]