EMA AstraZeneca Kararını Perşembe Açıklayacak

TÜHA HABER / Avrupa’da, kanama, kan pıhtılaşması ve düşük trombosit seviyesi gibi olumsuz yan etkilerin yarattığı şüphe üzerine birçok Avrupa Birliği ülkesinin AstraZeneca aşısının kullanımını askıya alma kararının yarattığı kriz sürüyor.

Avrupa İlaç Dairesi EMA, “AstraZeneca aşısının yararlarına kesin olarak ikna olmuş durumdayız. Hala, aşıyla tromboz vakaları arasında bir bağlantı tespit edilebilmiş değil. İnceleme sürüyor, sonucu Perşembe günü kamuoyuyla paylaşacağız” açıklamasında bulundu.

Almanya, Fransa, İtalya, Danimarka, İspanya gibi AB üyesi ülkelerin birbiri ardına AstraZeneca aşısını, yan etkileri nedeniyle “önlem amaçlı” askıya aldığını açıklamasının ardından, Avrupa İlaç Dairesi, Dünya Sağlık Örgütü ile ortak bir toplantı yaptı.

Dünya Sağlık Örgütü Başkanı Tedros Adhanom Ghebreyesus, örgüt uzmanlarının EMA ile yakın temas halinde olduğunu ve “AstraZeneca aşısının güvenliği” konusunu incelediklerini söyledi.

Toplantının ardından, Amsterdam’dan video konferans yöntemiyle basın toplantısı düzenleyen EMA Yönetim Kurulu Başkanı Emma Cooke, AstraZeneca aşısı yapılan kişilerde görülen kan pıhtılaşması ve tromboz gibi rahatsızlıklarla, aşı kullanımı arasında bir bağlantının henüz ortaya çıkmadığını söyledi.

Emma Cooke, Avrupa İlaç Dairesi’nin, İsveç-İngiliz firmasının aşısının faydalarına “kesin olarak ikna olduğunu” da söyledi. Cooke, “Mevcut durumu çok ciddiye alıyoruz ve büyük bir dikkatle inceliyoruz. Ancak AstraZeneca aşısının hastaneye yatma ve ölüm riskiyle birlikte Covid-19’u önlemedeki yararlarının, bu yan etkilerin riskinden çok daha ağır bastığına kesinlikle inanıyoruz” dedi.

Cooke, geleneksel aşı uzmanlarının yanısıra, emboli ve tromboz uzmanlarının da katılımıyla, tüm vakaların tek tek incelendiği ve aşıyla bir bağlantısı olup olmadığının araştırıldığını kaydetti. Aşı kullanan nüfus içinde son derece sınırlı bir yan etki tespit edildiğini vurgulayan Cooke, “Henüz bir bağlantı ortaya çıkmış değil. Emboli ve tromboz vakaları toplumun genel rakamından daha fazla değil. Placebo deneyleri de bunu gösterdi. Bütün bu verileri uzmanlarla ve Dünya Sağlık Örgütü ile değerlendirdikten sonra varılan sonucu Perşembe günü kamuoyuyla paylaşacağız”” diye konuştu.

Belçika direniyor, İsveç de askıya aldı

AB ülkelerinin önemli bir bölümü, yan etkilerinin yarattığı risk nedeniyle AstraZeneca kullanımını askıya aldı. Almanya, Fransa, İtalya ve İspanya’nın da aralarında olduğu 10’u aşkın AB ülkesi askı kararını açıklarken, Belçika hükümeti, “yan etki vakalarının yok denecek kadar az olduğunu aşıyı kullanmaya devam edeceklerini” kaydetti.

Ancak Belçika hükümetinin bu kararından hemen sonra, aşının üretici firmalarından İsveç de AstraZeneca’nın “nihai karar açıklanıncaya kadar” kullanımının yasaklandığını bildirdi.

Almanya’daki Sosyal Demokrat Parti Sağlık Sözcüsü Karl Lauterbach, Twitter mesajında, “Ne yazık ki beyin trombozuna AstraZeneca aşısının yol açma olasılığı yüksek. Bu durum risk faktörü bulunmayan genç kişileri etkiliyor. Ancak bu risk 125 binde 1 olduğu için aşının yararları, zararından fazla” ifadelerini kullandı.

Avrupalı epidemiyologlar, benzer vakalara, AstraZeneca aşısının daha önce kullanılmaya başlandığı ve şimdiye kadar 10 milyon dozdan fazla AstraZeneca aşısı yapılan İngiltere’de rastlanmamasını henüz açıklayabilmiş değil.

Almanya’nın Marburg kentindeki Philipps Üniversitesi bünyesindeki Viroloji Enstitüsü Başkanı Stephan Becker, benzer semptomlara İngiltere’de rastlanmadığını söyledi, “Bu son derece talihsiz bir durum. Ancak eğer herhangi bir şüphe varsa bu soruşturulmalı ve aşılama çalışmaları o süre zarfında durdurulmalı” dedi.

Resmi verilere göre AstraZeneca aşısı, en büyük AB üyesi ülkeler Almanya, Fransa, İtalya, Hollanda ve İspanya’da üç ay önce başlayan kitlesel aşılama kampanyası kapsamında uygulanan aşıların yüzde 13 ila 15’ini oluşturuyor. Bu ülkelerde en çok uygulanan aşıysa Pfizer-BioNTech aşısı.

İtalyan İlaç Dairesi Başkanı Nicola Magrini, La Republica gazetesine verdiği söyleşide, AstraZeneca aşılarını askıya alma kararının “siyasi” olduğunu öne sürdü.

AstraZeneca aşısının güvenli ve yarar-zarar orantısının “çok olumlu” olduğunu kaydeden Magrini, İtalya’da AstraZeneca aşısı uygulaması sonrasında sekiz kişinin öldüğünü ve dört ciddi yan etki vakası belirlendiğini söyledi.

Fransa Sağlık Bakanı Olivier Veran da gazetecilere yaptığı açıklamada, AstraZeneca aşısının risk-yarar oranının olumlu yönde seyretmeye devam ettiğini söyledi.

Hükümetler, AstraZeneca aşısını askıya alma kararını tedbir olarak nitelese de bu durum, düşük arz nedeniyle Avrupa’da yavaş bir başlangıç yapan aşılama kampanyaları için acilen gereken dozların daha da azalması anlamına geliyor.

AstraZeneca geçen hafta Mart ayı sonuna kadar AB ülkelerine 30 milyon doz aşı tedarik edilmeye çalışacağını bildirmişti. Bu sayı, AstraZeneca’nın AB’yle imzaladığı sözleşme uyarınca tedarik etmek zorunda olduğu 90 milyon dozdan çok daha düşük. AstraZeneca, Şubat ayındaysa AB’ye 40 milyon doz aşı sağlama sözü vermişti.

Avrupa Komisyonu’ndan Salı günü yapılan açıklamada, 2021’in ikinci çeyreğinde Pfizer ve BioNTech’in AB’ye 200 milyon dozdan fazla aşı tedarik etmesinin beklendiği kaydedildi.

AB, yetişkin nüfusun yüzde 70’ini, yani üye ülkelerde yaşayan en az 255 milyon yetişkini yaz mevsimi sonuna kadar aşılamayı hedefliyor. AB’de şimdiye kadar her 100 kişi için 11 doz aşı yapıldı. Aşılamada dünya lideri olan İsrail’de bu sayı, her 100 kişi başına 108 doz.

Öteyandan Corona virüsünün daha bulaşıcı varyantlarının rol oynadığı üçüncü enfeksiyon dalgası, Avrupa’da 575 bin kişinin ölümüne yol açan pandemiyle mücadeleyi zorlaştırıyor ve pandemi kaynaklı ekonomik darboğazdan kurtulmayı geciktiriyor.

Deutsche Bank, Salı günü, Euro bölgesine ilişkin 2021 yılı ekonomik büyüme tahminini bir puan düşürdü. Banka, buna gerekçe olarak, kısıtlayıcı pandemi önlemlerinin devam etmesini gösterdi.

Kaynaklara göre Robert Koch Enstitüsü’nün nadiren rastlanan beyin trombozu vakaların sayısının arttığını bildirmesi üzerine Almanya’nın AstraZeneca aşısını askıya almaktan başka seçeneği kalmadı. Almanya’da AstraZeneca aşısı olan 1 milyon 600 bin kişi içinde yedi kişi hastalandı, üç kişi yaşamını yitirdi.

Robert Koch Enstitüsü’nden epidemiyolog Dirk Brockmann, yine de özellikle yaşlılar gibi yüksek risk grubundaki kişiler için Corona enfeksiyonundan ölme olasılığının daha fazla olduğunu kaydetti.

Avrupa’da ölü sayısı 900 bini aştı

Aşı tartışmaları sürerken, Corona virüsü de Avrupa’da can almaya devam ediyor. AFP’nin açıkladığı son rakamlara göre, Avrupa’da salgın nedeniyle ölenlerin sayısı 900 bin 185’e ulaştı. Avrupa’yı 721 bin 581 ile Latin Amerika ve Karayipler, 558 bin 110 ile Amerika ve Kanada, 263 bin 250 ile Asya izliyor.

Haber: Arzu Çakır / VOA 

[TÜHA Haber Ajansı, 17 Mart 2021]