Moskova’dan Mektup Var!

Uluslararası Haber Ajansı (UHA)’nın Moskova Temsilcisi Zhanna Agalakova ‘Moskova’dan Mektup Var!’ Haber Bülteni köşesinde, “Batı ve Rusya Arasında Uçurum Açılıyor” başlıklı bir yazı kaleme aldı.

Zhanna Agalakova Reuters ek kaynaklı yazısında, Rusya’nın Wall Street Journal gazetesinin ABD vatandaşı muhabiri Evan Gerhskovich’inin casusluk suçlamasıyla tutuklaması ve Finlandiya’nın NATO üyeliğinin Türkiye tarafından onaylanmasıyla ülkenin bu hedefine bir adım daha yaklaşmasının, Moskova ve Batı arasında 400’üncü gününe giren Ukrayna savaşının ardından gerilimi daha da arttırdığına dikkat çekiyor.

[Wall Street Journal muhabiri Evan Gershkovich]

Kremlin, Gerhskovich’in tutuklanmasının ardından akreditasyon sahibi tüm yabancı gazetecilerin Rusya’da çalışmaya devam edebileceğini söyledi. Suçlamalar Rusya Federal Güvenlik Dairesi (FSB) tarafından yapılmış, mahkeme tarafından Gershkovich’in 29 Mayıs’a kadar tutuklu kalmasına karar verilmişti.

Kremlin’den yapılan açıklamada Evan Gershkovich’in “gazetecilik kisvesi altında casusluk” faaliyetleri yürüttüğü öne sürüldü. Rusya suçlamaları destekleyecek herhangi bir delil açıklamadı. Bu Soğuk Savaş’ın sonundan bu yana Amerikalı bir gazeteciye yönelik yapılan bu türde ilk suçlama oldu. Wall Street Journal ise muhabir hakkındaki casusluk iddiasını yalanlıyor.

[Rusya’nın ABD’li gazeteciyi tutuklamasının ardından Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov Washington’a Rus gazetecileri sınırdışı ederek yanıt vermemesi çağrısında bulundu.]

“Akreditasyonu olan tüm yabancı gazeteciler çalışabilir”

Kremlin Sözcüsü Dmitri Peskov, “Burada geçerli akreditasyonu olan tüm gazeteciler, yani yabancı gazeteciler, ülkedeki gazetecilik faaliyetlerini sürdürebilirler ve sürdürüyorlar da. Herhangi bir kısıtlamayla karşılaşmıyorlar, rahat çalışıyorlar” dedi.

Yekaterinburg kentinde gözaltına alınmasının ardından 29 Mayıs’ta başlayacak mahkemeyi tutuklu beklemesine karar verilen Gershkovich de Rusya’da akreditasyonlu bir gazeteciydi.

Rusya’da son yıllarda Batılı bir gazetecinin karşı karşıya kaldığı bu en büyük suçlamanın zaten kötü olan ABD ve Rusya ilişkilerini daha da tehdit etmesi bekleniyor.

Sivil hak örgütleri, bu hamlenin Rusya’nın bağımsız gazeteciliği yok etme konusundaki son çabası olarak değerlendiriyor. Bağımsız gazetecilere yönelik kısıtlamalar, Ukrayna işgalinin ardından Kremlin tarafından işgali ve silahlı kuvvetleri eleştirmeye getirilen sansür yasaklarıyla artmıştı.

Putin’in göreve geldiği yaklaşık 20 yıl öncesinden bu yana Rusya’da çok sayıda gazeteci hapse atılmıştı ancak yabancı gazeteciler genellikle sınırdışı ediliyordu.

Peskov, Gershkovich’in “suçüstü” yakalandığı iddiasını ise tekrar etti, ancak olayın ayrıntılarını açıklamadı. Gershkovich’in yakalandığı durumla ilgili ayrıntılar gazetecinin hukuk ekibinden bile saklandı.

Peskov ayrıca Washington’a Rus gazetecileri sınırdışı ederek yanıt vermemesi çağrısında da bulundu.

Batılı siyasi analistler, Moskova’nın Gershkovich’i Washington’la bir mahkum takası anlaşmasında ya da başka bir şekilde diplomatik koz olarak kullanabileceği görüşünde.

Rusya’nın isteğinin aksine NATO genişliyor

Öte yandan Türkiye Büyük Milllet Meclisi’nin (TBMM) Finlandiya’nın NATO’ya girmesine izin veren tasarıyı onaylaması da NATO ittifakının Rusya’nın kaygılandığı şekilde genişlemesi yolunda atılan önemli bir adım oldu. Türkiye, Finlandiya’nın NATO üyesi olabilmesi için onay veren 30 NATO ülkesinin sonuncusu oldu. Son olarak Macaristan da tasarıyı geçen Pazartesi günü onaylamıştı.

İsveç de Rusya’nın Ukrayna işgali sonrasında NATO’ya üye olmaya çalışıyor. Rusya’nın Ukrayna savaşının en önemli gerekçelerinden biri NATO askeri ittifakının genişlemesini önlemekti. NATO ve üyeleri Kiev’e askeri ve ekonomik destek sağlıyor.

NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, “Yakında hem Finlandiya hem de İsveç (NATO’ya) üye olacak. Bu da Cumhurbaşkanı Putin’in istediğinin tam tersini alacağı anlamına geliyor. Daha az NATO istedi, daha çok NATO olacak” diye konuştu.

Rusya’nın Bahmut ve çevresinde baskısı sürüyor

Ukrayna, Rus güçlerinin ülkenin doğusunda özellikle Bahmut ve yakınındaki kasabalarla Bahmut’un 60 kilometre güneybatısındaki Avdiyivka’da saldırılarını sürdürdüğünü belirtti.

Bahmut, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa’da görülen en kanlı savaşlardan birine sahne oluyor. Rus güçleri 2022’nin ortasından bu yana ilk zaferlerini burada elde etmeye çalışıyor.

Ukrayna ordusu Facebook’tan yaptığı açıklamada savunma güçlerinin kenti koruduğunu ve birçok düşman saldırısını geri püskürttüğünü bildirdi.

Ukrayna radyosu NV’ye röportaj veren Ukraynalı askeri uzman ve gazeteci Andriy Tsaplienko, Rus güçlerinin Bahmut’ta yaşananları Avdiivka’da tekrarlamaya çalıştığını söyledi.

Tsaplienko, “Kent her gün düzenli bombardıman altında. Basitçe ele geçiremeyeceklerini anladılar bunun yerine Avdiyivka’yı mümkün olduğunca yok etmeye çalışıyorlar” dedi.

Reuters savaş alanından gelen haberleri bağımsız olarak doğrulayamıyor.

Ukrayna ordusu bir gün önceki açıklamasında Rus savaşçıların Bahmut’ta bazı başarılar elde ettiğini belirtmişti. NV Radyo’ya konuşan bir diğer Ukraynalı askeri uzman Evhen Dikyi, Rus güçlerinin kentin yarısından fazlasını kontrol ettiğini söyledi.

Uzman, “Şunu söyleyebilirim ki Bahmut sağlam duruyor. Ancak kentte yoğun çatışmalar var ve bunlar kent merkezine gittikçe yaklaşıyor” diye konuştu.

Dikyi, “Eğer Rus güçlerinin bazı ilerlemeler sağladığı belirtiliyorsa bu muhtemelen Bahmutka Nehri’ni geçtikleri içindir. Art arda dalgalar halinde geldiler, birkaç yüz metreden söz ediyoruz” diye konuştu.

Bir ay kadar önce Ukrayna ordusunun Bahmut’u bırakacak gibi görünüyordu ancak daha sonra kalarak savaşmaya ve Rus muharip güçlerini yıpratmaya karar verdiler.

Rusya’nın işgali Ukrayna kentlerini yok etti ve milyonlarca sivilin savaşa katılmasına neden oldu. Binlerce Ukraynalı sivil ve her iki taraftan da binlerce askerin hayatını kaybettiği sanılıyor.

Gazeteci* Zhanna AGALAKOVA

***

Zhanna Leonidovna Agalakova, 6 Aralık 1965, Kirov doğumlu bir Rus gazeteci, özel muhabir ve televizyon haber sunucusu. Moskova Devlet Üniversitesi (1991) mezunu. 1992’de Agalakova, RİA Novosti haber ajansının dedikodu muhabiri oldu. 1996’dan itibaren NTV (Rusya) kanalında yayın yaptı. 2002’de TEFİ Ödülü’ne aday gösterildi ve 2006’da “Anavata Liyakat İçin” Nişanı Madalyası ile ödüllendirildi. Ekim 1999’da , Novosti’nin (“Haberler”) gündüz ve akşam yayınlarının yanı sıra ana akşam haber programı Vremya’yı sunan Channel One Russia’ya katıldı. Mayıs 2000’de Stockholm’de düzenlenen Eurovision Şarkı Yarışması’nda Rus profesyonel jüri oylamasının sonuçlarını açıkladı . 2000-2002 yılları arasında Vladimir Posner ile birlikte Vremena adlı televizyon programını sundu .Eylül 2005’te Agalakova, Channel One Rusya’nın Paris’teki kendi muhabiri yaptı ve Ocak 2013’ten Ağustos 2019’a kadar istasyonun New York’taki özel muhabiri oldu. Ağustos 2019’dan itibaren tekrar Paris’te çalıştı ve Mart 2021’den bu yana diğer Avrupa ülkelerindeki etkinlikleri haber yapma konusunda uzmanlaştı.Anagakova’nın Channel One Russia ile ilgili son raporu 17 Şubat 2022’de çıktı. 3 Mart 2022’de kanaldan istifasını sundu ve iki hafta sonra 17 Mart 2022’de kanaldan resmen ayrıldı. Rusya Ukrayna’yı işgal etti ve Rus televizyonunun Kremlin propagandası yapmak için kullanıldığına  inandığını söyledi . BBC tarafından yayınlanan bir röportajında Agalakova, Rus televizyonunu izleyicilerinin ‘beyinlerini yıkamak’ olarak nitelendirdi.