Son 60 Yılda Türkiye’deki 240 Gölün 186’sı Kurudu
İklim Haber’den Gazeteci Bulut BAGATIR, her hafta Yeşil Mutabakat, fosil yakıt ve yenilenebilir enerji sektörleri ile yeşil iyileşme çerçevesinde yaşanan gelişmeleri bir araya getirip okuyucularına sunuyor.
TÜHA / TÜRKUAZ İnternational News Agency
[Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici]
Türkiye Tabiatını Koruma Derneği (TTKD) Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, son 60 yılda Türkiye’deki 240 gölden 186’sının tamamen kuruduğunu, geriye kalanların da kuraklık tehlikesi ve aşırı kirlilik yaşadığını belirterek, “Türkiye’de şu an iyi denilebilecek, parmakla gösterebileceğimiz bir tane dahi gölümüz yok” dedi.
Türkiye’deki göllerin neredeyse hepsinin şiddetli hasta olduğunu söyleyen Dr. Erol Kesici, “Sorunları oldukça ağır durumda, su seviyeleri, yüzey alanları, kirlilik, oksijensizlik, adeta tükenmiş durumdalar. Günümüzden milyonlarca yıl önce oluşan birçok doğal gölümüzde ne yazık ki, son 60 yıl içinde ve bilhassa son yıllarda temel sorunları ötelendiğinden, aşırı şekilde kurumalar meydana gelmiştir. Bu bakımdan ülkemizdeki irili ufaklı 240’a yakın gölün neredeyse 186’sı kurumuş, geri kalanları ise göl olma özelliğini tamamen kaybetmektedir. Sadece birkaç gölümüz tuzlu oluşları ve bölgesel konumları nedeniyle yaşama mücadelesi vermektedir” diye konuştu.
Aktivistler Azerbaycan’ı “İkiyüzlü” Olmakla Suçluyor
Bu yılki BM iklim zirvesinin ev sahibi Azerbaycan, müzakerelerin yapılacağı dönemi kapsayacak (11-22 Kasım) küresel bir ateşkes çağrısı yaptı. Dünya genelinden hükümet başkanlarının ve 180’den fazla ülkenin temsil edilmesinin beklendiği konferans süresince, bir hafta öncesi ve sonrası da dahil olmak üzere, Azerbaycan, çatışma halinde olan tüm ülkeleri silahlarını bırakmaya çağırıyor. Başkanlık ayrıca 15 Kasım’da özel bir “barış günü” düzenleyecek ve İngiltere, Almanya, İtalya, Uganda ve diğerleriyle birlikte, en savunmasız ülkeleri desteklemek amacıyla bir “COP29 barış ve iklim girişimi” organize edecek. İnsan hakları savunucuları ise kendi ülkesinde muhalifleri tutuklamakla ve fosil yakıtlarla ilgili net bir tavır almamasına vurgu yaparak Azerbaycan’ı ikiyüzlü olmakla suçluyor.
Hükümetlerin İklim ve Biyoçeşitlilik Taahhütleri Lafta Kaldı!
Yeni bir araştırma, ormansızlaşma ve fosil yakıt kullanımı gibi çevreye zarar veren faaliyetlere hükümetler tarafından sağlanan sübvansiyonların küresel anlamda 2022’ye göre 800 milyar dolar daha artarak 2,6 trilyon dolara yükseldiğini ortaya koydu. Örneğin, büyük balıkçı gemilerine sağlanan devlet destekleri aşırı avlanmaya yol açıyor. Bunun yanı sıra petrol, sentetik gübreler ve monokültür tarım üretimini sübvanse eden hükümet politikaları da mevcut. Bu durum hükümetlerin iklim anlaşmalarında verdikleri taahhütlerle tamamen çeliştiklerini de göstermiş oldu.
Güneş Enerjisi 2024’te de Rekor Kıracak!
Enerji düşünce kuruluşu Ember tarafından hazırlanan yeni rapor, küresel güneş enerjisi kurulumlarının çoğu endüstri tahminini aşacağını ve 2024 yılı sonuna kadar 593 GW eklenmesi beklendiğini ortaya koyuyor. Bu, bir önceki yıla kıyasla yüzde 29’luk bir artış anlamına geliyor ve 2023’teki tahmini yüzde 87’lik artışın ardından güçlü büyümeyi sürdürüyor. Analiz ayrıca, 2024 yılında güneş enerjisi kapasitesine yapılacak ilavelerin, 2010 yılından bu yana kömür enerjisi kapasitesindeki küresel artışın tamamını (540 GW) aşacağını ortaya koyuyor. Bu hızlanma iddialı iklim hedeflerini daha da yakınlaştırıyor, ancak 1,5 derece hedefine ulaşmak için hızlı ilerlemenin devam etmesi gerekiyor.
Dünya Bankası’ndan İklim Finansmanında “Yetersiz” Rekor
Dünya Bankası Grubu, 2024 mali yılı boyunca iklim finansmanında2,6 milyar dolar sağladığını ve bunun bir rekor olduğunu duyurdu. Bu rakam bir önceki yıla göre yüzde 10 artış anlamına da geliyor. 30 Haziran’da sona eren mali yıl boyunca iklim finansmanındaki 4 milyar dolarlık artış, bankanın hedeflerine doğru ilerlediğini gösteriyor, ancak yükselen piyasalarda ve gelişmekte olan ülkelerde temiz enerji geçişini finanse etmek için yıllık olarak ihtiyaç duyulan trilyonlarca dolarlık ek kaynaktan oldukça uzakta. Dünya Bankası Başkanı Ajay Banga, kurumun finansal kapasitesini güçlendirmek için bilanço kaldıracını artırmak gibi girişimlerde bulundu. Bu çabalar, önümüzdeki on yılda yıllık 10 milyar ila 12 milyar dolar ek kredi sağlamayı hedefliyor.
Gazeteci* Bulut BAGATIR