Türk futbol tarihinde ilke imza atan hakem çift

Onların hikâyesi birlikte yaptıkları antrenmanlarla başladı. Tanışmadan önce 2 müsabakada görev aldılar ancak evli bir çift olarak değil.

Yaklaşık 4 ay önce hayatlarını birleştiren Pakkan çifti, Türk futbol tarihinde bir ilkin parçası oldu.

Hem sahada hem de yuvada ortak oldular

TFF 1. Lig’in 4. haftasında Ankara Eryaman Stadı’nda oynanan MKE Ankaragücü-Gençlerbirliği karşılaşmasında orta hakem olarak Burak Pakkan, dördüncü hakem olarak Gamze Durmuş Pakkan çifti görevlendirildi.

Böylece Türk futbol tarihinde ilk kez evli çift birlikte maç yönetti.

Pakkan çifti, hem hakemlik kariyerlerini hem de aynı müsabakada görev almanın mutluluğunu ilk kez TRT Haber’e anlattı.

“Eş olarak değil hakem ve dördüncü hakem olarak sahaya çıktık”

Burak Pakkan, her zaman futbolu seviyordu. Üniversite döneminde bir süre futboldan ayrılmak zorunda kalsa da aklında hep “Nasıl futbolun içinde olurum?” sorusu vardı.

Türkiye Futbol Federasyonu’nun (TFF) açtığı hakemlik kursu ile 2008 yılında hakemliğe adım attı.

Amatör kümede başlayan hakemlik kariyeri, profesyonel liglerde de devam etti. Süper Lig’de dördüncü hakem ve Video Yardımcı Hakem Asistanı (AVAR) olarak görev alan Pakkan, Türk futbol tarihine geçtiği MKE Ankaragücü-Gençlerbirliği maçıyla ilgili duygularını paylaştı.

“İlk gördüğümüz an bir anda heyecanlandık. Türkiye’de bir ilki gerçekleştirecektik. Bunun hem omuzlarımızda bir yükü vardı ister istemez hem de böyle bir görev almanın heyecanı vardı. Biz yine profesyonel olarak her zamanki rutinimizde hazırlandık. Ankara derbisi olmasının da apayrı bir önemli vardı. Yıllardan beri gelen bir Ankaragücü-Gençlerbirliği rekabeti var. Bunun içinde olmak, eşimle birlikte olmak gerçekten heyecan vericiydi benim için de. Müsabakaya çıktığımız anda da zaten bu işimizi sadece artık eş olarak değil hakem ve dördüncü hakem olarak sahaya çıktık. Sahada hiçbir şekilde onu hissettirmeden görevimizi sonuna kadar yaptığımızı düşünüyorum.”

“MHK ve Federasyon bizi çok destekliyor”

Gamze Durmuş Pakkan ise lise döneminde hakemlik başvurusunu yaptı ve 2013 yılında göreve başladı. Geçen 9 yıl, aday hakemlik, il, bölgesel hakemlik, FIFA kokartı takmasına kadar uzanan bir süreç oldu.

Bu zamana kadar çeşitli amatör lig maçlarında, profesyonel maçlarda hakem ve dördüncü hakem olarak görev aldı.

“Hakemlik bize hem mesleğimizi hem evliliğimizi kazandırdı.” diyen Pakkan, Türkiye tarihinde bir ilke imza atmanın verdiği heyecanı anlattı.

“Merkez Hakem Kurulu (MHK) ve Federasyon bizi çok destekliyor. Kadın hakemleri profesyonel liglerde görevlendiriyor. Maç eşime tebliğ edildiğinde, ben üçüncü lig maçından dönmüştüm. Eşimle üçüncü lig maçımla ilgili televizyondan analiz yapıyorduk. Orada tebligatı görünce eşimi tebrik ettim Ankara derbisini yönetecek diye. Eşim sonradan dördüncü hakem olduğumu görünce çok şaşırdı. Bana da gösterince ben de çok şaşırdım. Çok güzeldi, Türkiye tarihinde bir ilk oldu. Hem bizim kişisel hayatımızda hem de futbol tarihinde unutulmaz bir maç oldu.”

Birbirlerinin öğretmeni oluyorlar

Pakkan çifti, maç sonrası evde analiz de yapıyor. Meslektaş eş olmanın avantajını iyi kullandıklarını belirten Pakkan ailesi, evde yaptıkları maç analizlerinde birbirlerine hatalarını gösteriyor.

Hakemlik anlayışları benzediği için genel itibarıyla pozisyonlarda uyuşuyorlar. Bir nevi birbirlerinin öğretmeni oluyorlar.

“Gri” olarak tabir edilen pozisyonlarda fikir ayrılığına düşseler de gelişmeleri açısından birbirilerini eleştirmelerinin mesleki anlamda kendilerine değer kattığına dikkat çekiyorlar.

Burak Pakkan: Görüntü varsa her maç sonrası analiz yapıyoruz.

“Pozisyon olarak değerlendirdiğimizde ‘Evet şu açıdan izleseydin daha iyi olurdu, şu daha basit olmuş diye’ kendi eleştirimizi yapıyoruz. Bu bizim gelişimimiz açısından çok büyük bir avantaj.”

Gamze Durmuş Pakkan: Her pozisyon için birebir aynı fikirde olamıyorsunuz

“Bazı pozisyonlarda anlaşamadığımız oluyor. Bu küçük noktalar oluyor. İkimizin de hakemlik anlayışı benzediği için genel itibarıyla pozisyonlarda uyuşuyoruz. Her ikimizin de maçlarının ardından görüntülü analizler yapıyoruz. Bazen birbirimizden fark etmediği pozisyonları, eksiklerimizi gideriyoruz. Onun üzerine düşünüyoruz. O da bize bir avantaj sağlıyor. Aynı zamanda da aynı ev içinde birbirimizi eğitiyoruz.”

“Yurt dışında hakem geri planda”

FIFA kokartı taşıyan Gamze Durmuş Pakkan, yurt dışında hakemlerin geri planda olduğunu ancak yönettiği maçlarda kendilerini değerli hissettiklerini ifade etti.

Bunun nedenini de yurt dışında görev yapan hakemlerin ülkelerinin en iyisi olarak seçilerek gelmesine bağlıyor.

“Yurt dışına maça gittiğimizde kendinizi çok değerli hissediyorsunuz. Çünkü oraya bu seviyenin en iyi hakemleri gelmiş oluyor. Bakış açısı, futbolcuların, teknik heyetin, oradaki diğer hakemlerin, kaldığınız oteldekilerin bile size bakışı çok olumlu. Artık seçilmiş insanlar olarak oraya gidiyorsunuz ve bir şekilde bir şeyleri başarmış oluyorsunuz. Maçta çok ciddi bir yönetim sergilemeniz gerekiyor. Kendinizi bir kenara koyarak ülkenizi temsil ediyorsunuz. Ülkenizin hakemlik ekolüne katkı sağlayabilmek adına orada çok başarılı bir maç yönetmelisiniz. Ülkenizi en iyi şekilde temsil etmeniz gerekiyor. Hedefimiz de ülkemizi en iyi şekilde temsil etmek. Bu anlamda yurt dışının buraya göre havası biraz daha farklı diyebiliriz. Yurt dışında daha fazla oyun konuşuluyor. Biz orada birinci planda değiliz en sonlardayız.”

[Fotoğraf: AA]

“Futbolda çok yetenekli kadınlar olduğunu düşünüyorum”

Pakkan, kadın hakemlerin hem Türkiye’de hem de dünyada güzel bir ivme kazandığını da vurguladı.

“Türkiye’de şu anda futbolda çok yetenekli kadınların olduğunu düşünüyorum. İşin özü aslında cinsiyet olmaksızın çok çalışmak. Hangi alanda olursanız olun her mesleğin tahammül ve tolerans noktası benzer. Bu yüzden hakemliği de sabırla, azimle çok çalışarak isteyen her insanın başarabileceğini düşünüyorum. MHK ve Federasyonumuz kadın hakemliğe çok olumlu bakıyor. Bizleri profesyonel liglerde değerlendiriyorlar. Hem bizim tecrübe kazanmamız hem de daha üst liglerde görev almamız anlamında bize büyük destek sağlıyorlar. Kendilerine teşekkür ederiz.”

Tuttukları takım

Tuttukları takıma “hakemlik” cevabını veren çift, sahada her zaman adaletli olmayı kendilerine amaç edindiklerini söylüyor.

Söz konusu futbol ve hakemlik olunca, hakem çifte futbolda da kullanılan VAR teknolojisi ve kadın futbolu ile ilgili fikirlerini sorduk.

Kadın ve erkek futbol liglerinde yönettikleri maçlarda en çok itirazın nereden geldiği ve hangi noktalarda zorlandıkları konusunda kısmen farklı fikirleri var.

En çok keyfi aldıkları maçlar ise kıran kırana geçenler… Genel olarak bu rekabete erkek liglerinde rastladıklarını da ekliyorlar.

Burak Pakkan: Kadın liglerinde erkeklerden daha fazla itiraz geliyor

“Erkek maçlarını yönetmek benim için daha rahat oluyor. Kadın liglerinde de itiraz oluyor. Hatta erkelerden daha fazla da oluyor. İtirazdan ziyade benim sevdiğim tarz korakor mücadele. Erkek maçları daha profesyonel olduğu için bu şekilde oluyor. İnşallah kadın liglerimizde de Federasyonumuzun güzel atılımları ve adımlarıyla güzel bir yere geliyor. İnşallah onlar da güzel başarılar elde ederek kadın milli takımımızla, kadın hakemlerimizle, kadın futbolcularımızla başarılı olacaklar.”

Gamze Durmuş Pakkan: Erkek liglerinde itiraz kadın liglerine göre daha fazla oluyor

“Hep bir söylem vardı ‘Kadın hakem olarak size daha az itiraz ederler, daha sempatik bakarlar’ diye. Ama bu böyle değil, çoğu çıktığımızda itirazlar fazla da oluyor. Kararı verenin erkek ya da kadın olması önemli değil onlar için. Çünkü maçta futbolcuların beklentisi hakemin doğru karar vermesi. Bizler de bu kararı en iyi, en doğru şekilde vermek, adaleti doğru dağıtabilmek için oradayız. Erkek liglerinde itiraz kadın liglerine göre daha fazla oluyor.”

Burak Pakkan: Burada önemli olan hatalardan ders çıkarmak

“İnsanın olduğu her yerde hata oluyor. Hiçbir kimsenin kasıtlı bir şekilde hata yapacağını düşünmüyorum. Burada önemli olan hatalardan ders çıkarmak. Hem kendimiz için hem de yeni hakemliğe başlayacaklara önerim; her zaman neyi eksik yaptığını kendi maçlarının analizlerini yaparak, tekrar ederek, görüntülü görüntüsüz en iyi hakem kendinin gözlemcisidir. Nerde hata yaptığını hakem bilir. Kendisi bunların üzerine giderek eksiklerini gidererek her zaman en iyisi olmayı hayal ederek çalışmalı. Bunun sonucunda da insanların kesinlikle hedeflerine ulaşacağını düşünüyorum.”

“VAR futbolda önemli bir araç”

“Sevdiğimiz iş olunca her yerinde olmak bizim için kolay oluyor. Saha hakemliğinin istedikleri farklı, VAR, AVAR hakemliğinin istediği şeyler faklı. Görev seçmeden her türlü herhangi bir göreve gidiyoruz ve elimizden gelenin en iyisini yapmaya çalışıyoruz. Birisi daha çok aktivite, diğeri de oturduğumuz yerden düşünsel olarak yaptığımız bir aktivite. Çünkü biri pozisyonu görerek, monitörden izleyerek yorumladığımız. Diğeri ise sahada anlık kararlar verdiğimiz bir yer. Onun için ikisi arasında da ayrım yapmayacağım. İkisini de keyif alarak yapıyorum. Birini tercih edersem, bu sanki ‘Hangi çocuğunuzu daha çok seviyorsunuz?’ gibi olur. İkisini de en iyi şekilde yapmak benim görevim. VAR uygulaması teknolojinin her alana girdiği gibi futbola da girdi. VAR uygulamasının yararları var. Bu doğru kullanıldıktan sonra teknoloji her yerde artık günümüzde oluyor. VAR futbolda önemli bir araç. Bence VAR’ın faydalarını düşündüğümüzde olmasında herhangi bir sıkıntı yok.”

“Seyirci, hakemi de motive eden unsur”

Yaklaşık iki yıldır süren koronavüris pandemesi nedeniyle stadyumlarda geçtiğimiz sezon taraflar yer almadı. Bu sezon yarı kapasiteyle seyirci alınan tribünler hakemler için de motive kaynağı.

[Fotoğraf: AA]

Burak Pakkan dolu tribün önünde maç yönetmenin hakem için de avantaj sağladığını söyledi.

“Pandemi döneminde seyircilerin olmaması herkes için hakemler üzerinde baskı yok daha rahat maç yönetir olarak algılandı. Ama ben kendi adıma çıktığım maçlarda tribünlerin dolu olmasını tercih ederim. Seyirci, hakemi de motive eden bir unsurdur. Ne kadar dolu tribünler önünde maça çıkarsam maça daha fazla motive olduğumu ve daha rahat maç yönettiğimi düşünüyorum. Diğer türlü boş tribünlerin önünde biraz daha insan sahadaki konuşmalarını duyuyor. Hem de tribünden gelen tek tük sesler duyuluyor. Konsantrasyonun dağıldığı daha fazla unsurun olduğunu düşünüyorum. Atmosferi yüksek maçların hakemler açısından bence daha çok tercih edilebilir olduğunu ve onun keyfini alıyorsunuz.”

Genç çifte göre çalışmak bu işin olmazsa olmazı. Hakemliğe başlayacaklara da her geçen gün yeni hedefler koyarak kendilerini geliştirmelerini öneriyorlar.