Türk Hava Kurumları’nın Canadair uçakları devre dışı

TÜHA HABER / Arka arkaya gelen orman yangınları sonrası hükümete yönelik en büyük eleştiri, havadan müdahalede zafiyet.

2019 yılına kadar Orman Genel Müdürlüğü’nün çalıştığı Türk Hava Kurumu’nun (THK) devreden çıkarılmasıyla yangınların tahrip gücünün arttığı iddia ediliyor.

Altısı uçabilir dokuz uçağı olan THK’nın en son görev yaptığı 2018 yılında 5,3 bin hektar orman yanarken 2019’da 11,3 bin hektar, 2020’de ise 20,9 bin hektar ormanlık alan zarar gördü.

Manavgat’taki yangını havadan izleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan

Erdoğan: “Uçak konusundaki sıkıntıların temeli uzun yıllardır bu görevi yürüten THK’nin filosunu ve teknolojisini yenileyememiş olmasıdır”

Türkiye son iki yıldır Rusya’dan kiraladığı yangın söndürme uçakları ile müdahalede bulunuyor. Peki Türkiye önceki yıllarda olduğu gibi yine Türk Hava Kurumu uçaklarını devreye sokamaz mıydı?

Eleştirileri “kısır çekişmelere meze yapma” girişimi olarak gören, Cumhurbaşkanı Erdoğan, kurumun filosunu ve teknolojisinin yenileyemediğini söylüyor.

Erdoğan, “Uçak konusundaki sıkıntıların temeli uzun yıllardır bu görevi yürüten THK’nin filosunu ve teknolojisini yenileyememiş olmasıdır. Buna rağmen 2021 yılında da artık hurda görünümüne bürünen bu uçaklardan üçü ile 18 helikopter THK ortaklığındaki bir şirketten kiralanmıştır. Ayrıca son yangınlarda çok işimize yarayan amfibi uçaklar ve filomuzdaki zafiyeti ortadan kaldırmaya çalıştık. Ukrayna, Rusya ve Azerbaycan ve son anda İran’dan gelen uçaklarla sayımız fiilen arttı. 6 uçak 13 uçağa çıkarılmıştır. Yangınların çoğu kontrol altına alınmıştır” dedi.

Manavgat’ta alevlerden kurtulamayan kaplumbağa

THK Başkanı: “Uçakları kaldırmamız için 4 milyon dolarlık bir yatırım yapmamız lazım”

Erdoğan her ne kadar Türk Hava Kurumu’nun ‘hurda görünümüne bürünen” uçaklarından üçünün kiralandığını söylese de aynı kurum önceki gün yaptığı açıklamada telaffuz edilen üç uçağın 10 bin litre kapasiteli Beriev BR-200 tipi amfibik uçaklar olduğunu açıklamıştı.

Zaten Sabah gazetesine konuşan Türk Hava Kurumu’na kayyum olarak atanan heyetin başkanı Cenap Aşçı kurum envanterinde bulunan Canadair CL-215 tipi uçakların havada olmadığını teyit etti.

Aşçı, “Bu uçakları 2018’e kadar Orman Genel Müdürlüğümüzün yangın söndürme operasyonlarında kullandık. Ancak 2010’dan sonra kurumda başlayan mali krizde bu uçakların yıllık bakımları yapılmamış. Ekipler Kanada’dan gelip bu uçaklara baktılar. Bir takım parçaların standart dışı olduğunu tespit ettiler. Onları tamamlamaya çalıştık. Bu uçaklarımızı 2020-2021 ihalelerinde kullanamadık. Uçakları kaldırmamız için 4 milyon dolarlık bir yatırım yapmamız lazım. Türk Hava Kurumu’nun yangın tecrübesini kullanmak için Rusya’dan uçak kiraladık” dedi.

Marmaris

Em. Korgeneral Karakuş: “Kiralanan Rus uçakları, geniş gövdeli uçaklar. Bizim dağlık arazilerde küçük ve çevik uçaklara ihtiyacımız var”

Türk Hava Kurumu’nun eski başkanlarından Emekli Korgeneral Erdoğan Karakuş ise Türk Hava Kurumu’nun Rusya’dan kiraladığı Beriev BR-200’lerin Türkiye’nin batı ve güneyindeki ormanlarda çıkan yangınları söndürmekte başarılı olamayacağı görüşünde.

VOA Türkçe’nin ulaştığı Emekli Korgeneral, “Kiralanan Rus uçakları, geniş gövdeli uçaklar. 10 ton su atıyorlar Ege ve Akdeniz bölgelerimizde bulunan dağlık, engebeli, dar vadilerin bulunduğu coğrafyadan çok Sibirya gibi Moskova’nın doğusu gibi düz arazilerde çok daha verimli. Ama bizim dağlık arazilerde küçük, atik, uçaklara ihtiyacımız var. Bizde de daha önce 12 ton su atan C-130’lar vardı ama verim sağlayamıyorduk. Misal Amerika Birleşik Devletleri’nin de 100 ton su taşıma kapasitesi olan uçakları var. Kaliforniya’daki orman yangınlarında küçük uçakları da kullanıyorlar. Şimdi Türkiye’ye 40 ton su atan Rus uçakları geliyormuş. Bunlar denize yakın yerlerde sonuç verir. Ama suyu yukarıdan attıkları için dar ve dik vadilerde sonuç almakta zorlanırlar. O arazilere küçük ve çevik uçaklarla yaklaşmak çok daha mümkün. Ve Türkiye’de de kullanmanız gereken uçaklar bu tür uçaklar. Kaldı ki İspanya, Fransa, İtalya, Kanada bu uçakları kullanıyor. Avrupa Birliği’ndeki kurtarma faaliyetlerinde de yer alıyorlar. Küçük uçak olmadıkça yangınlar ancak gecikmeli olarak söndürülebilir” dedi.

THK filosundaki uçakların bakımına 4 milyon dolar ödemeyen Türkiye 273 gün uçurduğu 5 uçağa 287 milyon lira ödedi

4 milyon dolar tutarındaki yatırımı verimsiz gören Türk Hava Kurumu’nun son iki yıldır Rusya’dan kiraladığı uçaklara Orman Bakanlığı 287 milyon lira ödedi. 2020’de 120 günlüğüne kiralanan iki uçağın maliyeti 84 milyon lira iken bu yıl 153 günlüğüne kiralanan 3 uçağın sözleşme bedeli 203 milyon lira oldu.

Bu tercih hakkında görüş sorduğumuz Türk Hava Kurumu eski başkanı Erdoğan Karakuş, “İki buçuk yıl önce 1 milyon dolarlık yatırımla sonuç almak mümkündü” yanıtını verdi.

HABER : Hilmi HACALOĞLU & İstanbul

[TÜHA Haber Ajansı, 02 Ağustos 2021]