Türkiye’de kripto paraya ilgi artıyor mu? Düzenlemeler olacak mı?

TÜHA HABER / Bugün dünyada 5 binin üzerinde kripto para çeşidi mevcut ve dijital para piyasası da 800 milyar dolar işlem hacmine ulaşmış durumda.

5 Ekim 2020 tarihli piyasa rakamlarına göre tek bir bitcoin 83 bin TL değerinde. Peki Türkiye’de kriptopara ne kadar ilgi çekiyor veya ne kadar biliniyor?

Uzmanlara göre dünya ekonomisini kırılganlığını ortaya çıkaran Covid-19 salgını ardından ülkeler ve şirketler dijital para konusuna daha sıcak bakmaya başladı.

Türkiye’de de dijital varlık işlem platformu sayısı da hızla artıyor. Pandemi sonrası kripto paralara ilginin daha da arttığı Türkiye’de örneğin geçtiğimiz yıl kurulan ‘Tomya’ isimli firma, Türkiye’nin ilk yüksek hacimli dijital varlık işlem platformu oldu.

Araştırmalara göre Türkiye’de bilinirliği hala çok düşük

Ne var ki, Türkiye’de Bitcoin’e olan ilgiyi ve kriptopara bilinirliğini ortaya çıkarmak adına Haziran ve Temmuz aylarında yapılan bir araştırmada ise Türklerin sanıldığı kadar “kripto para dostu” olmadığı tespit edildi.

Dijital varlık işlem platformu Paribu adına Akademetre Araştırma Şirketi tarafından gerçekleştirilen “Kripto Para Bilinirlik ve Algı Araştırması”nın sonuçları 23 Temmuz tarihinde açıklanmış ve araştırmada katılımcıların yüzde 96,8’i blockchain sistemini bilmediği ortaya çıkmıştı.

On iki ilde gerçekleştirilen ve bin kişi ile yapılan bu araştırmanın yapılabilmesi için kripto para ya da Bitcoin’i duyan 1.000 kişiye ulaşıncaya kadar toplam 6 bin 253 kişiyle görüşüldüğü kaydedildi.

Çıkan raporda Türkiye’de kripto para işlemi yapanların oranının sadece yüzde 0,7 olduğu anlaşıldı. Bununla birlikte katılımcıların sadece yüzde 34’ü kripto paralara güveniyor. Yüzde 68,7 ile en çok Y kuşağı kripto para işlemi yapıyor.

Eğitim seviyesi arttıkça kripto para yatırımları da artıyor ve kripto para ile işlem yapanların yüzde 87,3’ü lise veya üniversite mezunu, yüzde 75,3’ü ücretli çalışan ve yüzde 80’i erkek.

Teknolojiye dayalı olduğu için kripto parayı tercih edenler yüzde 48,3 iken, merak ettiğinden kullandığını söyleyenler yüzde 47 ve ‘yüksek getiri beklentisi’ nedeniyle tercih edenlerse yüzde 24.

Kripto para birimlerinin kullanım amaçları oranı ise şöyle:

Yatırım yüzde 58,4, al-sat işlemleri yüzde 57,7 ve para transferi yüzde 29,9,

En fazla kripto para işlemi yapan ülkeler

Bitcoin başta olmak üzere kripto para alım satım işlemi yapan ülkeleri listeleyen ICO Analytics, dünya genelinde trafiğin yüzde 14’ünün ABD kaynaklı olduğunu ortaya koymuştu.

Cointelegraph tarafından 8 Mayıs tarihinde paylaşılan sonuçlara göre ABD’yi yüzde 10 ile Güney Kore ve yüzde 6,9 ile Rusya izliyor. Türkiye ise trafiğin yüzde 2,14’üne sahip olarak 14’üncü sırada yer alıyor.

Kripto paraların Türkiye’deki yasallık durumu

Elektronik paranın bir fon karşılığında ihraç edilmesi ve para faaliyetini yürüten tüzel kişiliğin de BDDK tarafından para ihracı için yasal izin alması gerekmekte.

BDDK’nın son yayınlarına göre bütün kripto paralar 6493 sayılı kanunun uygulama alanına giriyor. Yani ülkemizde bitcoin ve türevleri ile ilgili bir yasal düzenleme henüz mevcut değil ve hukuki anlamda para olarak kabul edilmemekte.

Bu nedenle gözetim ve denetimi de mümkün değil.

Türkiye’de vergisi olacak

Ancak yavaş da olsa Türkiye’de bilinirlik kazanan ve kullanımı artacağı düşünülen Bitcoin ve Altcoin vergilendirmesine yönelik ilk adımlar da atılıyor.

Kısa süre önce Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından yayınlanan 3 yıllık Yeni Ekonomi Programı’nda yer alan bu vergilendirmeler ile kripto para işlemlerinden de vergi kesintisi alınmaya başlanacak.

Yasa dışı amaçlar için kullanımının önüne geçme

2021-2023 yıllarını kapsayan ‘Orta Vadeli Program’da, Bitcoin ve tüm kripto paraların vergilendirilmesi konusu “Kamu Maliyesi” başlığı altında yer almıştı. Politika ve Tedbirler bölümünde şu ifadelere yer verilmişti:

“Dijital olarak alınıp satılabilen ve transfer edilebilen, dijital bir değeri temsil eden sanal varlıklar kullanılarak yapılan işlemlerin vergilendirilmesine yönelik çalışmalar sürdürülecek, bu varlıkların suçun finansmanında kullanılmasının önlenmesine yönelik bir takip mekanizması tesis edilecektir.”

Ancak bu vergilendirmenin nasıl olacağına dair henüz net bir bilgi yok.

HABER : Sertaç AKTAN 

[TÜHA Haber Ajansı, 07 Ekim 2020]