Ukrayna’nın Doğusunda Çatışmalar Kızışıyor

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı, Rus kuvvetlerinin Ukrayna’nın doğu ve güneyindeki hedefleri füze, SİHA ve toplarla vurduğunu bildirdi.

Uluslararası Haber Ajansı (UHA) KİEV Temsilcisi Daria KALENİUK‘un haberine göre, Hava sıcaklığının sıfırın altında seyrettiği kış mevsiminde kilit altyapıya yönelik saldırılar sonrası milyonlarca Ukraynalı, elektrik enerjisinden hala yoksun.

Öte yandan Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski, Rusya’ya yeni yaptırımların ele alınacağı dünkü G7 ve AB toplantıları öncesinde hafta sonunda ABD, Fransa ve Türkiye liderleriyle telefonda görüştü.

İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana Avrupa kıtasında patlak veren en kanlı savaşın erdirilmesi için herhangi bir barış görüşmesi planı yapılmış değil.

Rus RIA haber ajansı bugün, Rusya Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergey Verşinin’in, henüz Amerika’dan Ukrayna anlaşmazlığı konusunda “yapıcı” bir yaklaşım görmediklerini söylediğini bildirdi. Rus ve Amerikalı yetkililer Türkiye’de bir dizi görüşme gerçekleştirmişti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan Putin ve Zelenski’yle Karadeniz tahıl anlaşmasını konuştu

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Pazar günü Rusya Cumhurbaşkanı Vladimir Putin ve Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenski ile Karadeniz tahıl ihracatı anlaşmasının ana başlığı oluşturduğu görüşmeler yaptı.

Hem Rusya hem de Ukrayna, tahıl ihracatlarını arttırmanın yollarını arıyor ve anlaşma kapsamında buna göre değişiklik yapılmasını istiyor.

Moskova, Rus gıda ve gübre ihracatı için daha iyi garantiler almaya çalışırken Kiev, deniz nakliyatı için açılacak Ukrayna limanlarının sayısının arttırılmasını ve bu şekilde tahıl anlaşmasının kapsamının genişletilmesini istiyor.

Cumhurbaşkanlığı’ndan yapılan açıklamaya göre Erdoğan, Putin’le yaptığı görüşmede anlaşmazlığın hızla sonlandırılması çağrısı yaptı ve Moskova’nın Karadeniz tahıl koridorundan daha fazla gıda ve ürün ihraç etme çalışmalarına başlayabileceğini söyledi.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski, Erdoğan’la yaptığı görüşme sonrasında Twitter üzerinden “tahıl koridorunun kapsamının genişletilmesi olasılığını ele aldık” açıklamasında bulundu.

Kremlin’den yapılan açıklamada da Erdoğan ve Putin’in Rus doğalgazının ihracatı için Türkiye’de bir üs kurulması önerisini konuştukları kaydedildi.

Rusya, kendi gübre ve tarım ürünlerini serbestçe ihraç etmek için Birleşmiş Milletler’e, Batı’nın uyguladığı bazı yaptırımları kaldırması için baskı yapması çağrısında bulunuyor.

Putin, Eylül ayında Kuzey Akım doğalgaz boru hatlarının zarar görmesi sonrası gaz tedarikinin yönünü değiştirmek amacıyla Türkiye’de bir doğalgaz merkezi kurulması önerisi getirmiş, Erdoğan da bu öneriyi desteklemişti.

Kremlin açıklamasında “Özellikle doğalgaz sektörü olmak üzere ortak enerji projelerinin özel önemi vurgulandı” denildi.

Rus devlet doğalgaz şirketi Gazprom’un Başkanı Aleksey Miller, geçen hafta İstanbul’da Erdoğan’la görüşmüştü.

Zelenski’den hafta sonunda yoğun diplomasi trafiği

Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenski, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yanısıra hafta sonunda ABD Başkanı Joe Biden ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’la yaptığı görüşmelerle, diplomasi trafiğini hareketlendirdi.

Zelenski, Pazar günü gece yaptığı açıklamada, “Ortaklarla sürekli çalışıyoruz” dedi ve önümüzdeki hafta Ukrayna’daki durumun ele alınacağı bir dizi uluslararası toplantıdan “önemli sonuçlar” beklediğini dile getirdi.

Zelenski ayrıca Biden’la Ukrayna’nın, halkını koruyabilmek için etkili uçaksavar savunma sistemlerine duyduğu ihtiyacı konuştuğunu söyledi.

Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada Biden’ın Zelenski’ye, Washington’un yaptığı yardımlarla Ukrayna’nın hava savunmasını pekiştirmesine öncelik verdiğini söylediği bildirildi.

Zelenski de Biden’a Amerika’nın Ukrayna’ya sağladığı “eşsiz savunma ve mali yardımları” nedeniyle teşekkür ettiğini kaydetti.

Zelenski ayrıca Fransa Cumhurbaşkanı Macron’la “savunma, enerji, ekonomi, diplomasi” alanlarında bir saatten uzun süren ”çok anlamlı” bir görüşme yaptığını kaydetti.

Rusya Cumhurbaşkanı Putin, geçen hafta, Moskova’nın Batı’ya olan güvenini neredeyse tamamen kaybetmesinin, Ukrayna üzerinde nihai bir anlaşmaya varmayı çok daha zorlaştıracağını söylemiş ve savaşın uzayabileceği uyarısında bulunmuştu.

Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Ukrayna-Rusya savaşında diplomasiden yana tavır alıyor. Ancak bazı Batılı müttefikler, Ukrayna ve Baltık ülkeleri, Macron’un verdiği karmaşık mesajlar nedeniyle tedirgin.

Macron, Moskova’yla ne zaman müzakere edeceği kararının Ukrayna’ya ait olduğunu dile getirmiş, Rusya içinse güvenlik garantileri sağlanması gerektiğini söylemişti.

Sahada son durum

Ukrayna’nın Karadeniz kıyısındaki Odesa limanında faaliyetler, Rusya’nın İran yapımı SİHA’larla Cumartesi günü iki enerji tesisini vurması sonrasında yeniden başladı.

Bir buçuk milyon Ukraynalı’nın yeniden elektrik hizmetine kavuşturulması için çalışmalar sürüyor. Ancak Ukrayna’nın ulusal enerji ağı operatörü Ukrenergo, bugünkü açıklamasında, durumun zor olduğunu kaydetti.

Zelenski, enerji tedariki konusunda “büyük zorluk” çeken bölgeler arasında başkent Kiev ile Ukrayna’nın batısındaki dört bölgenin ve ülkenin orta kesimindeki Dnipropetrovsk bölgesinin olduğunu kaydetti.

Kiev bölgesel idaresinden yapılan açıklamada kentte 14 semte hala elektrik verilemediği, 37 semteyse kısmen elektrik sağlanabildiği belirtildi.

Şiddetli çatışmalar

BM İnsani Yardımdan Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Martin Griffiths, “dondurucu kış soğuklarının hüküm sürdüğü ve altyapı hasarının arttığı bu dönemde insani yardımların etkisini” görmek için bugün Ukrayna’ya gitti.

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı’ndan yapılan günlük bilgilendirmede Ukrayna kuvvetlerinin doğudaki Donetsk bölgesindeki dört, Luhansk bölgesinde ise sekiz yerleşim yerine yönelik Rus saldırılarını bertaraf ettiği bildirildi.

Rusya ise büyük ölçüde tahrip olan Bahmut’a saldırılarını sürdürdü. Avdiyivka ve Liman da Rus saldırılarına maruz kaldı.

Kostyantynivka’daki sivil altyapı ise iki füze saldırısıyla vuruldu. Bu yerleşim birimlerinin tamamı, Rusya’nın ilhak ettiği dört bölgeden biri olan Donetsk’te bulunuyor.

Ukrayna, Rus kuvvetlerinin doğu cephesindeki şiddetli çatışmalarda büyük kayıplar verdiğini, ancak çatışmaları Ukrayna askerlerinin kaybıyla da sonuçlandığını bildirdi.

Ukrayna’nın doğusundaki bir askeri hastanede görevli olan ve soyadını vermeyen 35 yaşındaki askeri doktor Oleksii, “Bazı günler çok ağır yaralılar geliyor, uzuv kaybı olan 4-5 kişiyle karşılaşıyoruz” dedi.

Ukrayna Genelkurmay Başkanlığı ayrıca Ukrayna kuvvetlerinin geçen ay kontrolu altına aldığı Herson’da Rus kuvvetlerinin sivil altyapıyı hedef alan 60’tan fazla roket saldırısı düzenlediğini bildirdi.

Açıklamada Rusya’nın güneydeki Zaporijya cephesi boyunca uzanan yerleşim yerlerini de top ateşine tuttuğu, Ukrayna güçlerinin Rus kontrol noktalarını, cephane depolarını ve diğer Rus hedeflerini vurduğu ayrıntısına yer verildi.

Gazeteci* Daria Kaleniuk

***

Yazar hakkında

Daria Kaleniuk, Kiev merkezli Yolsuzlukla Mücadele Eylem Merkezi’nin yönetici direktörü olan Ukraynalı bir sivil toplum aktivistidir .  2022 Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sırasında, Kaleniuk, Varşova’daki bir basın toplantısında İngiltere başbakanı Boris Johnson’a Londra merkezli bazı Rus oligarklarının neden yaptırımlarla hedef alınmadığını sorduğunda uluslararası medyada öne çıktı. ve neden Ukrayna üzerinde uçuşa yasak bölge kurulmasını desteklemediği. Kaleniuk, Yaroslav Mudryi Ulusal Hukuk Universitesi’nde hukuk okudu ve Fulbright Yabancı Öğrenci Programı tarafından desteklenen Chicago-Kent Hukuk Fakültesi’nden Mali Hizmetler Hukuku alanında yüksek lisansını yaptı. Daria Kaleniuk, Genç Küresel Liderlerin bir üyesidir. Daria, Rusya’nın 24 Şubat 2022’de Ukrayna’ya karşı başlattığı büyük çaplı savaşın ardından, diğer YGL’lerle birlikte, merkezi Polonya’da bulunan Uluslararası Ukrayna Zaferi Merkezi’ni kurdu.

[TÜHA Haber Ajansı, 13 Aralık 2022]