Washington İsrail’e Baskı Yapmadan Sonuç Almaya Çalışıyor
Kadir ÜSTÜN, SETA Washington D.C. Koordinatörü
Netanyahu ise Hamas’ı tamamen yok etme amacından vazgeçmediklerini söyleyerek Washington’ın elini zorlamasına direnmişti. İsrail Gazze’de saldırılarına devam edince, Hamas da pozisyonunu sertleştirmişti. Biden yönetimi bu sefer Hamas’ın oyun bozanlık yaptığı argümanını öne sürerek İsrail’e ateşkes için gerçek bir baskı yapmaktansa Mısır, Katar ve Türkiye gibi ülkelerin Hamas üzerindeki nüfuzunu kullanmalarını sağlamaya çalıştı.
İSRAİL’E BASKISIZ DİPLOMASİ
Blinken’ın ateşkes için diplomasi çabaları hala sonuç vermezken, İsrail’in Hizbullah lideri Talip Sami Abdullah’ı öldürmesi ikinci bir savaş cephesi açılması ihtimalini yükseltti. Hizbullah’ın yüzlerce roket ve İHA saldırısıyla cevap vermesi sonrasında, Biden yönetimi Özel Temsilci Amos Hochstein’ı İsrail-Hizbullah savaşını engellemek için bölgeye yolladı. CIA Direktörü Burns, Dışişleri Bakanı Blinken ve Özel Temsilci Hochstein gibi birçok yetkiliyi sürekli bölgeye göndermek zorunda kalan Biden yönetiminin dış politika takımı İsrail’in adeta arkasını toplamaya çalışıyor. Hizbullah’la büyük bir savaşın kaçınılmaz olduğunu düşünenlere bakılırsa, Lübnan’ın istikrarı da tehdit altında.
Mayıs başında İran’la yükselen gerilimi karşılıklı roket atışı şovunu perde arkasından müzakere ederek geçiştirmeyi başaran Biden yönetimi, uzun süredir Gazze’de ateşkes için sonuç almakta zorlanıyor. Yönetim İsrail’e mühimmat göndermeme tehdidiyle İsrail’e baskı uygulamayı denedi ancak içerde Cumhuriyetçilerin ve İsrail lobisinin baskısıyla hemen geri adım atarak yeni silah satışlarına onay verdi. Şimdi de İsrail-Lübnan savaşını engellemek için devreye girmek zorunda kalan yönetim, yeni bir F-15 satışı anlaşmasıyla İsrail’in tansiyon artırmasını ödüllendirerek ikna etmeye çalışma politikasında ısrar ediyor. Washington yönetimi, İsrail’e baskı yapma yeteneğine sahip olduğunu bile unutmuş bir görüntü çizerek hem ateşkesi hem de Lübnan’da tansiyonun düşürülmesini tehlikeye atıyor.
BÖLGESEL SAVAŞI YÖNETMEK
7 Ekim saldırılarından beri, aslında adı konulmamış bir bölgesel savaşın yeni bir aşamasında olduğumuzu daha önce yazmıştım. İsrail askeri hareket kabiliyetini sınırlayabilecek tek gücün Washington olduğunun bilinciyle bölgede diğer aktörlere karşı hep maksimalist bir pozisyondan hareket ediyor. Suriye’de Hamas yöneticilerine ve İranlı yetkililere suikast düzenleyen İsrail, geçtiğimiz haftalarda da Hizbullah liderini hedef aldı. Bu operasyonlarının tansiyon artıracağının farkında olan İsrail, Washington’ı tam destek vermek konusunda ikna etmekte zorlanmayacağını biliyor. Amerikan siyasetinden istediklerini alma konusunda mahir bir siyasetçi olan Netanyahu, Filistinlilere karşı etnik temizlik ve İran’la Hizbullah’a karşı da sürekli tansiyon artırma politikası izlemesine rağmen bölgede varoluşsal bir tehdit altında oldukları argümanı üzerinden Washington’ın desteğini sıkı tutmasını başarıyor.
Biden yönetimi ise bölgesel savaş dinamiklerini ortadan kaldırmaya yönelik kapsamlı bir strateji izlemekten aciz bir görüntü çiziyor. İsrail yönetiminin hareket özgürlüğünü dahi sınırlandırmaktan çekinen Washington, Netanyahu hükümetinin attığı adımların yarattığı çatışma ortamını diplomasi üzerinden yönetmeye çalışıyor. Bölgede başka ülkelerin diplomatik kabiliyetlerinden yararlanmak için İsrail’e net çizgiler çekerek kredibilitesini artırması gerekirken, Hamas ve İran gibi aktörleri suçlayarak kaçak güreşi tercih ediyor. Diğer bir deyişle, kendi bölge politikasını belirleyip İsrail’e nasıl davranması gerektiğini söyleme gücünü kendinde bulamayan Biden yönetimi, Netanyahu’nun politikalarının sonuçlarını yönetmek zorunda kalıyor.
Kasımdaki başkanlık seçimlerine doğru giderken Biden yönetiminin vizyon ortaya koymadan ve kritik bir risk almadan ‘durumu idare’ çabalarının devam etmesi şaşırtıcı olmayacak. Netanyahu’nun seçime gitmesi gerektiği ve Refah’a girmenin kırmızı çizgisi olduğu gibi pozisyonlarından çark eden Biden yönetimi, Hizbullah’la yükselen tansiyon ortamında da İsrail’e baskı yapmaktansa İsrail’in yanında olduğunu deklare etmeye devam edecek. Dışişleri Bakanı Blinken’ın bölgeye en az sekiz gezi yaptığı ve hala ateşkes sağlanamadığı hatırlandığında, Amerikan diplomatik çabalarının ne kadar etkisiz kaldığı da ortada. Böylelikle İsrail üzerinde sonuç alıcı siyasi baskı uygulama cesaretini kendinde bulamayan Biden yönetiminin diplomatik başarı ihtimali de Netanyahu hükümetinin insafına kalıyor.
Yorumlar
Benzer Konular
Haziran ayının ilk haftası, Pekin’e resmi ziyaret düzenleyen Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ve dolayısıyla hariciye için oldukça hareketli geçti. Öğr. Göv. Diren DOĞAN, Alanya Alaaddin Keykubat Üniversitesi Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi’nin daveti üzerine gerçekleştirilen ve 3-5 Haziran tarihlerini kapsayan bu ziyaret hem iki ülke basını hem de uluslararası kamuoyu tarafından...
İsrail; kurulduğu 1948’den bu yana üç çeyrek yüzyılı aşan tarihinde üzerinde kurulduğu toprakların gerçek sahibi olan Filistinlilere yaptığı zulüm, uyguladığı şiddetle özdeşleşmiş bir devlettir. Tarihte dünyanın hiçbir coğrafyasında Filistin halkı kadar uzun yıllar zulüm ve şiddete maruz kalmış bir halk yoktur. Tarihte hiçbir halk/etnik topluluk Filistinliler kadar kötü bir kadere...
Yedinci dönem Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisinin ilk oturumuna katılan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Azerbaycan’ın yeni dönemde öncelikleri diğer bir ifadeyle yol haritası konusunda önemli açıklamalarda bulundu. Prof. Dr. Mehmet YÜCE, Azerbaycan Devlet İktisat Üniversitesi Öncelikle belirtmeliyim ki, sayın Aliyev’in konuşma metinleri çok güzel ve dolgun olarak hazırlanmaktadır. Bu metinler adete bir...
Muhalefet partileri, çok uzun süredir ‘algı siyaseti’ üzerinden farklı kampanyalar yürütüyor. En sonuncusu, ‘128 milyar nerede?’ diye bir soru sorup bunun üzerinden gündem belirleme girişimiydi. Doç. Dr. Nebi MİŞ & SETA Siyaset Araştırmaları Direktörü Muhalefet partileri, çok uzun süredir “algı siyaseti” üzerinden farklı kampanyalar yürütüyor. En sonuncusu, “128 milyar nerede?” diye...
Geçtiğimiz günlerde İran’da Mahsa Amine adında 22 yaşındaki genç bir kadın, başörtüsünü molla rejiminin belirlediği esaslara uygun şekilde örtmediği gerekçesiyle “ahlak zabıtası” diye adlandırılan polis tarafından gözaltına alınırken direnmesi üzerine dövülmüş/hırpalanmış ve gözaltındayken de ölmüştür. Bu da İranlı kadınların ayaklanmasına, benzeri olayların her zaman yaşanmasının yarattığı çok haklı tepkiyle sokaklara...
Refik Erduran; sınırlı sayıda, öyle “tuğla gibi” diye nitelenen hacimde değil, makul hacimde eserler vermiştir. Duayen bir basın emekçisi olan Refik Erduran’ı, 06.01.2017’de kaybetmiş bulunuyoruz. Çok yönlü, çok cepheli bir aydın olan Refik Erduran’ın en fazla öne çıkan, en fazla tanındığı kimliği yazarlığıdır. Çok uzun yıllar hem profesyonel gazete yazarlığı...