Gökyüzünün kartallarının tarihi: Ankara Hava Kuvvetleri Müzesi

18 Eylül 1998 tarihinde Atatürk’ün manevi kızı ve ilk kadın Türk pilotumuz Sabiha Gökçen tarafından hizmete açılan Ankara Hava Kuvvetleri Müzesi’ndeyiz.

11. Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı’nın yanında bulunan Ankara Hava Kuvvetleri Müzesi, açık ve kapalı sergi alanı olmak üzere iki bölümden oluşuyor.

Açık sergi alanının giriş kısmında Türk havacılık tarihinde ilklere imza atmış Mahmut Şevket Paşa, Zeki Doğan, Sabiha Gökçen gibi önemli isimlerin büstleri ziyaretçileri karşılıyor. Aynı alanda Hava Kuvvetleri envanterine girmiş yer silah sistemleri ile AN-FPS-88 arama radarı ve AN-FPS-89 irtifa radarı da sergileniyor.

Ayrıca Türk Hava Kuvvetleri’ne hizmet vermiş 30 adet muharip, keşif, eğitim, nakliye, arama kurtarma ve irtibat maksatlı kullanılmış uçak ve bir adet helikopter de müzenin oldukça geniş açık alanında meraklılarıyla buluşuyor.

[Fotoğraf: Resul Daban/ TRT Haber]

Türk bilginleri: Lagari Hasan Çelebi ve Hezarfen Ahmet Çelebi

Kapalı sergi alanında Lagari Hasan Çelebi ve Hezarfen Ahmet Çelebi’nin ilk uçuş denemelerini anlatan maketler yer alıyor.

Dünya’da ilk kez roketle uçmayı başaran kişi unvanına sahip olan Lagari Hasan Çelebi füzeciliğin babası kabul ediliyor. Müzede Lagari Hasan Çelebi’nin 7 fişekli rokete binip gökyüzüne yükseldiği anların canlandırıldığı kısım ziyaretçilerden yoğun ilgi görüyor.

“Binbir şey bilen” anlamına gelen “Hezarfen” unvanına sahip Ahmet Çelebi’nin yapmış olduğu kanatlar ile Galata Kulesi’nden Üsküdar’a süzüldüğü anlar da müzede ziyaretçilerin ilgisini çeken bir başka bölüm.

Havacılık tarihinin çeşitli fotoğraf ve belgelerle aktarıldığı, Türk ve Dünya Havacılık Tarihi Salonu’nda Türk Hava Kuvvetleri’nin kuruluşundan günümüze kadar envanterine girmiş uçakların maketleri bulunuyor.

[Fotoğraf: İrem Yavuz/ TRT Haber]

Arkeolojik alanların fotoğraflanması

Girişin sol kısmında arkeolojik alanların hava fotoğraflarının bulunduğu pano yer alıyor. Mustafa Kemal Atatürk, 1937 yılında hava birliklerinin konuşlandığı alanlardaki arkeolojik değerleri olan yerlerin havadan fotoğraflarının çekilmesini emretti.

Üçüncü Tayyare Alay Komutanlığı, keşif bombardıman uçaklarıyla İzmir civarındaki arkeolojik alanların havadan fotoğraflarını çekerek hazırlanan albümü Temmuz 1937’de Genelkurmay Başkanlığı’na teslim etti.

Truva, Bergama, Sart, Selçuk, Efes ve Millet gibi önemli arkeoloji alanların fotoğraflandığı albümün orjinali bugün Türk Tarih Kurumu’nda sergileniyor.

Etimesgut Uçak Fabrikası’nın ilk uçağı 80 yıl önce havalandı

Türk Hava Kurumu, Etimesgut’ta daha önce kurulan atölyelerin genişletilmesiyle ‘Uçak Fabrikası Projesi’ni 1942 yılında hayata geçirdi. Oluşturulan projelerde birçok uçak imal edildi.

Bunlardan biri de Büstler ve Flamalar Salonu’nda sergilenen ‘Milles Magister’ uçağı. 7 Haziran 1942’de, Etimesgut Uçak Fabrikası’nda yapılan ilk Miles Magister uçağı devlet yetkililerinin de katıldığı bir törenle havalandı.

[Fotoğraf: İrem Yavuz / TRT Haber]

Türk Hava Kurumu’nda eğitim uçağı olarak görev yaptıktan sonra Hür Kanatlar Havacılık Kulübü’ne devredilerek burada sportif uçuşlar için kullanılan Miles Magister, son on yıldır müzede sergileniyor.

Kapalı sergi alanının ikinci katına geldiğimizde günümüz pilotlarının kullanmış olduğu uçuş ekipmanları, Türk Hava Kuvvetleri’nin akrotim tarihinin anlatıldığı akrotim köşesi ve ilk Türk kadın pilotumuz Sabiha Gökçen’e ait vitrin göze çarpıyor.

Turuncu ‘kara kutular’

Vitrininde bugünün pilot kıyafetleri sergilenirken pilotların sırt çantasında bulunan serbest atlama sırt paraşütleri ve kaza kırım halinde acil durumlarda kullanabilecekleri hayat idame kiti de yer alıyor.

Olta takımı, pusula, güneş kremi, işaret fişeği, dingi botu gibi ekipmanlar vitrin içinde sergileniyor. Vitrinde yer alan F-16 uçağına ait kara kutu da ziyaretçilerin ilgisini çeken ögeler arasında bulunuyor.

[Fotoğraf: Resul Daban/ TRT Haber]

Pilot kabinindeki konuşmaları belirli aralıklarla kaydeden kara kutular çarpma durumunda zarar görme riskini en aza indirmek için uçağın kuyruk kısmında yer alır.

Deniz suyundan 30 gün boyunca etkilenmeyecek şekilde tasarlanan bu kutular, bilinenin aksine, kolay bulunabilmesi için turuncu renktedir.

Hava Kuvvetleri’nin gösteri ekibi: Akrotim pilotları

Akrotim vitrininde Türk Hava Kuvvetleri’nin kuruluşundan günümüze kadar görev yapan Akrotim filoları hakkında bilgi edinilebiliyor.

Türk Yıldızları pilotuna ait kırmızı renkte uçuş tulumu, kaskı ve Hava Kuvvetleri’nin 100. yılında kurulan Solotürk’e ait objeler ziyaretçilerden yoğun ilgi görüyor.

[Fotoğraf: Resul Daban/ TRT Haber]

İlk kadın askeri pilotumuz: Sabiha Gökçen

İlk kadın askeri pilotumuz ve Mustafa Kemal Atatürk’ün manevi kızı Sabiha Gökçen’e ait köşede görmüş olduğumuz birçok obje kendisi tarafından 1999 yılında müzeye bağışlanmış. Bu objelerden oluşan vitrin yine kendisi tarafından ziyarete açılmış.

Vitrinde yer alan manken üzerinde Sabiha Gökçen’e ait uçuş tulumu, pelerin, deri uçuş şapkası ve uçuş gözlüğü bulunuyor.

[Fotoğraf: Resul Daban/ TRT Haber]

İlk kadın jet pilotu şehidimiz Teğmen Ayfer Gök

Şehitler Salonu’nda Türk Hava Kuvvetleri’nin kurulduğu 1911 yılından günümüze kadar verilen havacı şehitlerimizin isim listesi yer alırken ilk kadın jet pilotu şehidimiz Teğmen Ayfer Gök ve Kıbrıs şehidimiz Yüzbaşı Cengiz Topel’e ait kişisel eşyalar da bu salonda sergileniyor.

Kıbrıs şehidimiz Yüzbaşı Cengiz Topel

Şehit Hava Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel, 1964 yılında Rumları, Kıbrıs Türk halkına karşı işledikleri insanlık dışı eylemlerden caydırmak için Eskişehir’den Kıbrıs’a Filo Komutanı olarak gönderildi. Topel’in uçağı harekat esnasında yerden isabet alarak düşürüldü.

Yüzbaşı Cengiz Topel paraşütle atlamayı başardı fakat Rumlar tarafından esir edilerek işkenceyle şehit edildi. Kıbrıs hava harp şehidimiz olan Yüzbaşı Cengiz Topel 14 Ağustos 1964 tarihinde Edirnekapı Hava Şehitliği‘nde toprağa verildi.

[Fotoğraf: Resul Daban/ TRT Haber]

Müze, Türk Hava Kuvvetleri’ni tanıtmak, gençlere havacılık sevgisini aşılamak amacıyla faaliyetlerine devam ediyor.

Eğer sizde Türk Hava Kuvvetleri’nin gelişim sürecini öğrenmek, havacılık tarihinde büyük bir yer edinen kahramanlarımızla tanışmak isterseniz Hava Kuvvetleri Müzesi’ni ziyaret edebilirsiniz.