Ida Kasırgası Mississippi Nehri’nin Akışını Değiştirdi
TÜHA HABER / ABD anakarasını şimdiye kadar vuran en şiddetli kasırgalardan biri olan Ida Kasırgası, Meksika Körfezi kıyısındaki Louisiana eyaletine ulaştıktan 16 saat sonra tropik fırtınaya dönüştü. Ida Kasırgası’nın Mississippi Nehri’nin ağzına aşırı miktarda su sıkıştırması nedeniyle nehrin akış yönü tersine çevrildi.
New Orleans’ta yaşanan geniş çaplı elektrik kesintisi, kentin kritik önem taşıyan pompalama sisteminin yedek elektrik kaynağını da devre dışı bıraktı.
Kasırga, gücü zayıflayarak kuzeye doğru ilerlerken Pazartesi erken saatlerde de Louisiana’da şiddetli yağış devam etti. Sel basan yol ve evlerin sayısının giderek arttığı, bazı bölgelere 60 santimetre yağış düşmesinin beklendiği bildirildi. ABD Ulusal Kasırga Merkezi, yıkıcı rüzgarın ve sel sularının Louisiana eyaletinin güneydoğu kıyılarına büyük zarar verdiğini, hayati tehlikeye neden olabilecek nehir taşkınlarının iç kesimlerde de devam ettiğini kaydetti.
Ida, Louisiana ve Mississippi eyaletlerinde büyük can ve mal kaybına neden olan Katrina Kasırgası’nın 16’ncı yıldönümü olan 29 Ağustos günü, saatte 230 kilometre rüzgar hızıyla karaya ulaştı. ABD anakarasını vuran en şiddetli beşinci kasırga olan Ida, Louisiana’nın Baton Rouge kentinin hemen dışındaki Prairieville’de üzerine ağaç devrilen bir kişinin ölümüne neden oldu.
ABD çapındaki elektrik kesintilerini izleyen PowerOutage.US’e göre Louisiana ve Mississippi eyaletlerinde bir milyondan fazla kişi elektrik kesintisinden etkilendi. New Orleans’ın tamamı, Pazar günbatımında tamamen elektriksiz kaldı. Sel felaketine karşı savunmasız olan bu vatandaşlar aynı zamanda sıcak havanın hakim olduğu bölgede elektrik kesintisi nedeniyle klimalarını ve buzdolaplarını da kullanamıyor.
Bölgeye elektrik enerjisi sağlayan Entergy firması, New Orleans’taki tek elektrik kaynağının jeneratörler olduğunu doğruladı. New Orleans İç Güvenlik ve Acil Durum Hazırlılık Dairesi, paylaştığı Twitter mesajında, “felaket boyutunda elektrik dağıtım şebekesi hasarı” ifadesini kullandı. Entergy firması, New Orleans’ta kasırganın getirdiği suları kentin etrafındaki su setlerinin ötesine pompalayan sisteme yedek elektrik kaynağı sağlıyor. Ida Kasırgası, Katrina Kasırgası’ndan bu yana büyük ölçüde sağlamlaştırılan bu sisteme karşı şimdiye kadarki en büyük riski oluşturuyor.
New Orleans’taki acil yardım telefon hattı 911’de Pazartesi erken saatlerde teknik aksaklıklar yaşandı. Acil yardıma ihtiyacı olanlardan en yakın itfaiye istasyonuna ya da polis karakoluna başvurmaları istendi.
New Orleans’ın güneyinde akarsu ve bataklıklardan oluşan sulak alanlardaki taşkınlar, yüzlerce evi sel tehlikesiyle karşı karşıya bıraktı. New Orleans’ı koruyan sel kontrol sisteminin içinde sel baskını olmadığı bildirildi. Ancak kent çapında elektrik kesintisi yaşanması ve iletişimde aksaklıklar olması nedeniyle hasarın tam boyutu henüz tespit edilebilmiş değil.
New Orleans’ın banliyölerinden birindeki ana elektrik aktarım kulesinin devrilmesi, elektrik kesintisine ve Mississippi Nehri üzerindeki trafiğin durmasına neden oldu. Louisiana’ya komşu Mississippi eyaletinin güneybatısında bulunan mahallelerin tamamının sular altında kaldığı, çok sayıda yolun geçilemez durumda olduğu bildirildi.
New Orleans’a komşu Jefferson ilçesi Acil Durum Yönetimi Direktörü Joe Valiente, Ulusal Kamu Radyosu’na (NPR) yaptığı açıklamada, “Elektrik ağının yüzde yüzü hasar gördü, yüzlerce telefon direği yıkıldı, ağaçların devrilmesi sonucu elektrik aktarım hatları koptu” dedi ve elektriklerin kesildiği 10 ilçenin tamamına yeniden elektrik enerjisi sağlamanın altı hafta alabileceğini kaydetti. Valiente ayrıca ilçede hemen hemen her evin çatısının hasar aldığını ve su basıncının düştüğünü söyledi.
Ida, Louisiana eyaletini Kategori 4 şiddetinde vurduktan 16 saat sonra tropik fırtına seviyesine indirildi. Ida’nın Pazartesi erken saatlerde rüzgar hızı saatte 97 kilometreye düştü. Meteoroloji uzmanları, Ida’nın hızla zayıflamaya devam edeceğini, ancak geniş bir alana aşırı miktarda yağış bırakacağını tahmin ediyor.
Kasırganın yükselttiği okyanus suları, Grand Isle adasını sular altında bıraktı. Yetkililer, yaklaşık 40 kişinin bulunduğu Grand Isle ile Pazar öğleden sonra saatlerinden bu yana haberleşmenin sağlanamadığını bildirdi. Louisiana’nın en güney ucundaki liman kasabası Port Fourchon’da binaların çatıları uçtu. New Orleans ve Baton Rouge’da yaşayan 2 milyondan fazla insanı tehdit eden kasırga, daha sonra Louisiana’nın güneyindeki sulak alanlardan geçerek bölgedeki petrokimya tesislerine ulaştı.
Yetkililer, Ida Kasırgası’nın Meksika Körfezi üzerinde çok kısa süre içinde son derece şiddetli bir kasırgaya dönüştüğünü, bu nedenle New Orleans’ta yaşayan 390 bin kişi için zorunlu tahliyenin zamanında yapılamadığını söyledi. Kent sakinlerinin çoğu, fırtınada zamanında kaçmak için benzin, otel ya da diğer ulaşım masraflarını karşılayacak yeterli ekonomik güce sahip değil. Çok sayıda Covid-19 hastasının suni solunum cihazına bağlı olduğu hastaneler de enerji kaynağı olarak jeneratörleri kullandı.
New Orleans’ın kuzeyindeki Pontchartrain Gölü yakınında sular altında kalan LaPlace bölgesinde çok sayıda kişi, sosyal medya üzerinden teknelerle kurtarılmak için çağrıda bulundu.
Louisiana Valisi John Bel Edwards, yardım ekiplerinin fırtına devam ettiği sırada acil yardım çağrısında bulunanlara anında yanıt veremediğini, eyaletin kasırganın yol açtığı hasarı atlatmasının haftalar alacağını söyledi.
“Çok sayıda insan bugün hayal bile edemeyeceğimiz ölçüde, büyük sınavlardan geçecek” diyen Vali Edwards, “Ama yine de karanlığın ucunda hep aydınlık vardır. Size söz veriyorum bu durumu atlatacağız” şeklinde konuştu.
New Orleans’ın 55 kilometre güneyindeki Lafitte’de bir mavna, fırtına nedeniyle sürüklenerek bir köprüye çarptı. ABD’de askeri ve federal tesis, yapı ve bina inşaatlarından sorumlu Army Corps of Engineers’dan bir sözcü, fırtınanın su seviyesini yükseltmesi nedeniyle Mississippi Nehri’nde akış yönünün tersine döndüğünün tespit edildiğini söyledi.
Ida Kasırgası, ABD’nin en önemli sanayi koridorlarından ve petrokimya tesislerinin bulunduğu bölgenin ortasından geçti.
Louisiana Çevre Kalitesi Dairesi’nden bir sözcü, bölgede faaliyet gösteren bin 500’den fazla petrol rafinerisi, kimyasal madde fabrikası ve diğer hassas sanayi tesisleriyle iletişim içinde olduklarını, çevre kirliliğine yol açacak sızıntılara karşı harekete geçeceklerini söyledi.
Louisiana eyaleti aynı zamanda biri New Orleans, diğeriyse 43 kilometre kuzeybatıdaki Baton Rouge kentinde olmak üzere iki nükleer enerji santralına sahip.
29 Ağustos 2005’te Louisana’yı vuran Katrina Kasırgası, New Orleans etrafındaki su setlerinin yıkılması nedeniyle yaşanan sel baskını sonucu bin 800 kişinin ölümüne neden olmuş, kentte çok büyük maddi hasara yol açmıştı. Kent yetkilileri, su setleri sisteminin o dönemden bu yana çok daha sağlam olduğunu söylüyor.
[TÜHA Haber Ajansı, 31 Ağustos 2021]