OECD: Avrupa ve Dünya Savaşın Bedelini Ödüyor
Amerika’nın Sesi (Voice of America, VOA)’nun başarılı Paris Temsilcisi Arzu ÇAKIR, Merkezi Paris’te bulunan uluslararası Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD), Ukrayna’daki savaşın kalıcı ekonomik sonuçları nedeniyle, küresel ekonomi ve özellikle Euro bölgesi için gelecek yıl “küresel büyüme” tahminlerini keskin bir şekilde düşürdüğünü aktardı.
OECD, Türkiye’nin büyüme tahminlerini ise bu yıl için yukarı yönlü revize etti, enflasyon rakamını da “az da olsa” aşağı çekti. OECD’ye göre, dünya bu yıl yüzde 3, Türkiye yüzde 5,4 büyüyecek. Gelecek yıl ise dünya yüzde 2,2, Türkiye ise yüzde 3 oranında büyüyecek.
Merkezi Paris’te bulunan uluslararası Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü, piyasaları ve dünya ekonomilerini “ürküten” ara dönem “Ekonomik Görünüm” raporunu yayımladı.
OECD, Rusya ve Ukrayna Savaşı’nın 8’inci ayında yayımladığı “Savaşın Bedeli Ödeniyor” başlıklı bir ara raporda, “Dünya ekonomisi, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı nedensiz, haksız ve yasa dışı saldırganlık savaşının bedelini ağır ödüyor. COVID-19 salgınının etkileri devam ederken savaş, büyümeyi aşağı çekiyor ve her şeyden önce gıda ve enerji fiyatları üzerinde yukarı yönlü ek baskı oluşturuyor. Küresel büyüme, 2022’nin ikinci çeyreğinde durgunlaştı ve G20 ekonomilerinde üretim azaldı. Yüksek enflasyon beklenenden daha uzun süre devam edecek. Birçok ekonomide, 2022’nin ilk yarısında enflasyon 1980’lerden bu yana en yüksek seviyede. Son göstergelerin kötüye gitmesiyle küresel ekonomik görünüm karardı” ifadelerine yer verildi.
OECD, Ukrayna’daki savaşın, özellikle de Euro bölgesinde “beklenenden daha kalıcı” sonuçları ortaya çıkarması, enerji krizi ve enflasyonu kontrol etmek için merkez bankalarının faiz oranlarını artırması nedeniyle, gelecek yıl için de büyüme tahminlerini keskin bir şekilde düşürdüğünü açıkladı. Raporda, enerji fiyatları üzerindeki yıkıcı etkilerin, önümüzdeki yıl ekonomiyi baskılayacağı ve enflasyon artışları frenlense de yüksek seviyelerde kalmaya devam edeceği vurgulandı.
Küresel büyüme rakamlarını, 2022 yılı için yüzde 3 olarak tahmin eden OECD, 2023 rakamlarında “keskin düşüşle” revizyona gitti. Haziran ayındaki raporunda, 2023 yılı için öngördüğü yüzde 2,8’lik küresel büyümeyi, 2023 için yüzde 2,2’ye çekti. Başka bir deyişle, küresel üretimin gelecek yıl OECD’nin Ukrayna’da savaş başlamadan önce öngördüğünden 2,8 trilyon dolar daha düşük olması bekleniyor.
Türkiye için yukarı yönlü revizyon
Paris merkezli örgüt, tüm dünya merkez bankaları enflasyon ile mücadele etmek için, resesyon riskini göze alarak, faiz rakamlarını artırırken “faiz indirimine giden Türkiye’nin” büyüme rakamlarını ise yukarı yönlü revize etti. OECD, Türkiye’nin 2022 yılı GSYH büyüme tahminini yüzde 3,7’den yüzde 5,4’e çıkardı. OECD, Türkiye’nin 2023 büyüme tahminini ise daha önceki gibi yüzde 3’te bıraktı.
Türkiye’nin tüketici enflasyonu 2022 yılı tahminini, yüzde 72’den yüzde 71’e, küçük oranda aşağı yönlü revize ederken enflasyonun yine de yüzde 70 seviyesinin üzerinde olacağını tahmin etti. Raporda, 2023 yılı enflasyon tahmini ise yüzde 38,9’dan yüzde 40,8’e çıkarıldı.
Euro Bölgesi’nde sert düşüş
Türkiye, Endonezya ve İngiltere hariç, G20’nin neredeyse tüm üye ülkeleri için tahminlerini aşağı yönlü revize edilen OECD görünüm raporunda, “Enflasyonist baskılar, artan enerji, ulaştırma fiyatları ve fiyatları etkileyen diğer maliyetlerle birlikte durgunluk giderek yaygınlaşıyor” tespitine yer verildi.
Raporda, Ukrayna savaşı öncesi 1,6 büyüme öngörülen Euro Bölgesi’nde bu yıl, bu rakamın yüzde 0,3’e gerileyeceği belirtildi. Görünüm raporunda, artan fiyatların olumsuz etkisinin altı çizildi ve Euro bölgesinde enflasyon bu yıl yüzde 8,1 gelecek yıl ise yüzde 6,2 olarak tahmin edildi.
Almanya ağır bedel ödüyor
Raporda en karamsar tahminler, Rus gazına bağımlılığı nedeniyle, AB’nin en büyük ekonomisi Almanya için yapılıyor. OECD, gelecek yıl yüzde 1,7 büyümesini öngördüğü Alman ekonomisinin, 2023’te yüzde 0,7 daralmasının beklendiğini açıkladı. Fransa’nın, gelecek yıl durgunluktan kıl payı kurtularak yüzde 0,6’lık büyümesi; İtalya’nın yüzde 0,4, İspanya’nın ise yüzde 1,5 büyüme kaydetmesi bekleniyor.
Çin’de yüzde 5’in altında büyüme
OECD’nin yayınladığı raporda, Avrupa dışındaki ülkeler için tablo o kadar da karamsar görünmüyor. ABD’nin Rus petrol ve doğal gazına bağımlılık sorunu olmasa da enflasyon rakamlarını aşağı çekmek için uyguladığı faiz artırımları nedeniyle Amerikan ekonomisinin yavaşladığına dikkat çekiliyor. Dünyanın en büyük ekonomisindeki büyüme 2022’de yüzde 1,5 civarında kalsa da 2023’te bu rakamın yüzde 0,5’e düşebileceği tahmin ediliyor.
Çin ekonomisinde büyümeye olan güvenini sürdüren OECD, Çin için 2023’te yüzde 4,9 oranında büyüme öngörüsünü korudu. Ancak, Pekin’in “sıfır COVID” politikasının bir parçası olarak birkaç büyük şehre uyguladığı kısıtlamalar nedeniyle, bu yıl öngördüğü yüzde 4,4’lük büyüme tahminini, yüzde 3,2’ye düşürdü.
“Faiz artırımına devam” önerisi
OECD, büyüme rakamlarındaki bu zor duruma rağmen, enflasyonu düşürmek için faiz oranlarını artırmaya devam etmenin gerekli olduğunu düşünüyor ve gelecek yıl çoğu gelişmiş ekonomide faiz oranlarının yüzde 4’ü aşmasını beklediklerini kaydediyor. Örgüt ayrıca, enflasyonun hane halkı ve işletmeler üzerindeki etkisini sınırlamak için “koruyucu önlemler” koyan hükümetleri, kamu borcunun ağırlığını artırmadan, “en kırılganları koruyan geçici önlemler almaya devam etmeye” çağırıyor.
Gazeteci * Arzu ÇAKIR
[TÜHA Haber Ajansı, 9 Aralık 2022]